Οφείλω μια αναφορά σε μια ομάδα συνανθρώπων μας, για τους οποίους εργάστηκα πάνω από είκοσι πέντε χρόνια και βίωσα στο συγκεκριμένο πεδίο, τι σημαίνει αλληλεγγύη, υποστήριξη, βοήθεια, φροντίδα σε άτομα που συνήθως, σαν κοινωνία, τα εξορκίζουμε, τα απομονώνουμε, τα αποφεύγουμε γιατί τάχα δεν μας αφορούν…
Αναφέρομαι στους εξαρτημένους από ψυχοδραστικές ουσίες που, πιστέψτε με είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, ανήκουν σε μια γνωστή μας οικογένειας, παιδιά των φίλων μας και φίλοι των παιδιών μας!
Η εξάρτηση είναι κάθε συμπεριφορά που παίρνει τη μορφή μιας τελετουργικής συνήθειας, την οποία το άτομο αν και αναγνωρίζει το πόσο βλαβερή είναι, εντούτοις αδυνατεί να την ελέγξει και πολύ περισσότερο να την σταματήσει.
Είναι ένα βιοψυχοκοινωνικό φαινόμενο.
Ως προς την βιολογική του διάσταση, η νευροεπιστήμη έχει εξελίξει ειδική τεχνολογία, ώστε με μεγάλη ακρίβεια περιγράφεται ότι η εξάρτηση συμβαίνει λόγω αλλαγών στη λειτουργία των νευρωνικών κυκλωμάτων του εγκεφάλου τα οποία σχετίζονται με το αίσθημα της ανταμοιβής.
Ως προς την ψυχική διάσταση, η εξάρτιση, αποτελεί έναν σημαντικό τρόπο διαχείρισης δυσάρεστων συναισθημάτων και κυρίως του ψυχικού πόνου και καλύπτει βαθιά ψυχικά τραύματα που έχουν αποκτηθεί σε πρώιμες φάσεις της ζωής
Ως προς την κοινωνική διάσταση, ας μην ξεχνάμε ότι ζούμε σε μια εποχή κρίσης θεσμών και αξιών, σε μια κοινωνία όπου δεν έχουν χώρο ο ανθρώπινος πόνος κυρίως των νέων, των οποίων η ανάγκη τους για αγάπη, για αποδοχή και η προσπάθειά τους να καλύψουν τις ελλείψεις που βιώνουν δεν αναγνωρίζονται εύκολα.
Είναι λοιπόν επόμενο οι νέοι να βρίσκουν λύσεις εδώ και τώρα για να αποφύγουν κάθε τι που μπορεί ν αποκαλύψει την αδυναμία τους. Κι αυτό γίνεται με οποιοδήποτε κόστος ακόμα κι αν αυτό είναι η υγεία ή και η ίδια τους η ζωή.
Η εξάρτηση δεν είναι κάτι που εμφανίζεται ξαφνικά στην ζωή ενός ανθρώπου.
Δεν συμβαίνει σε μια νύχτα. Έχει μια πορεία εξελίσσεται…
Σύμφωνα με την επιστήμη των εξαρτήσεων, μερικά απο τα αίτια που οδηγούν σε αυτήν είναι:
Η διαθεσιμότητα των ουσιών, η ανοχή ως προς την χρήση, η παρέα, ο καταναλωτικός τρόπος ζωής, η έλλειψη συναισθηματικών δεσμών στην οικογένεια, η ενδοοικογενειακή βία, το χαοτικό οικογενειακό περιβάλλον, ο ψυχικός πόνος, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η έλλειψη ορίων, η έλλειψη επικοινωνίας, η ασυγκράτητη παρορμητικότητα, η αναζήτηση διαρκούς ευχαρίστησης, η απόκτηση αισθήματος παντοδυναμίας, η απουσία νοήματος της ζωής, τα εσωτερικά κενά, η ένταξη σε μιά ομάδα, η ανακούφιση από το άγχος, η σχολική αποτυχία.
Στοιχεία από την διαχρονική εξέλιξη της εξάρτησης ουσιών από τους νέους της χώρας μας, δείχνουν ότι τα τελευταία χρόνια αυτή έχει λάβει πρωτοφανείς διαστάσεις.
- Αυξήθηκε ο αριθμός των μαθητών που φλερτάρουν με τις ουσίες ή και που κάνουν χρήση μία και περισσότερες φορές
- Αυξήθηκε ο αριθμός των νέων που κάνουν χρήση περισσοτέρων από μιας ουσίας
- Αυξήθηκε ο αριθμός των ατόμων που συνδέουν τη χρήση κοκαΐνης, παραισθησιογόνων και επικίνδυνων συνθετικών ουσιών με την βραδινή τους διασκέδαση
- Μειώθηκε η αντίληψη του κινδύνου από την χρήση ουσιών όπως η κάνναβη
- Αυξήθηκε η αντίληψη για την εύκολη διαθεσιμότητα παρανόμων ουσιών
- Αυξήθηκε η χρήση φθηνών συνθετικών ουσιών
- Αυξήθηκε η διαφήμιση και εμπορία από το διαδίκτυο
Το πρόβλημα της χρήσης ουσιών δεν ξεχωρίζει οικονομική ή κοινωνική τάξη, μόρφωση, ηλικία ή επάγγελμά. Δεν αντιμετωπίζεται με ευχολόγια αλλά με συγκεκριμένες δράσεις που θα θωρακίσουν το σημάντικότερο κεφάλαιο της κοινωνίας μας που είναι τα ίδια μας τα παιδιά.
Υποστήριξη, λοιπόν στους νέους και τις νέες ώστε να ανακουφιστούν από τα συναισθήματα που τους βασανίζουν και που είναι μοναξιά, ανία, θυμός, οργή,φόβος.
Υποστήριξη για να καταλάβουν ότι δεν χρειάζεται να παίρνουν «ουσίες κι οινοπνεύματα» για να είναι πιο θαρραλέοι, πιο κοινωνικοί και να καταλάβουν ότι οι καταναλωτικές ανάγκες που καλλιεργήθηκαν και κατέλαβαν τη θέση πρωταρχικών ανθρώπινων αναγκών της επικοινωνίας, της συναισθηματικής συναλλαγής, της ουσιαστικής σχέσης με τον «άλλο».
Υποστήριξη και στους νέους γονείς που βρίσκονται κι αυτοί μετέωροι, όπως τα παιδιά τους σ´ενα κόσμο διαρκώς κινούμενο και μεταβαλλόμενο.
Εμείς η γενιά 65+ ας προσπαθήσουμε λόγω πείρας, να μάθουμε στους νέους γονείς, να μάθουν στα παιδιά τους ότι η πηγή της ζωής δεν μπορεί να είναι στο «έξω» και στην «εικόνα»αλλά «μέσα»στο ίδιο το άτομο.
Κι αυτό γιατί οι νέοι παγιδεύονται από τη γοητεία των καλλιτεχνών, των μοντέλων, των ατόμων που χρησιμοποιούν ψυχοδιεγερτικές ουσίες για να μπορέσουν να εξασφαλίσουν τους τρομακτικούς ρυθμούς και ταχύτητες που απαιτεί η κούρσα της «χλιδής» και των χρηματοπιστωτικών ομίλων.
Την μεγαλύτερη υποστήριξη από την κοινωνία, την Πολιτεία, την Εκκλησία και άλλους σημαντικούς θεσμούς θα πρέπει να λάβουν τα πρόσωπα σκιές, που είναι τα εξαρτημένα άτομα με ελλειμματικό ψυχισμό που ποτέ δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν αληθινές ουσιαστικές σχέσεις με τους ανθρώπους, ούτε καν τους δικούς τους, ποτέ δεν είχαν το θάρρος να αντικρίσουν κατάματα την πραγματικότητα και τις δυσκολίες της ζωής, βιώνοντας με αφάνταστη οδύνη το μαρτύριο της καθημερινής αναζήτησης της ουσίας, εξοστρακισμένοι από την κοινωνία και δέσμιοι των τεράτων που λέγονται έμποροι.
Τα άτομα αυτά είναι οι εύκολοι στόχοι διαπόμπευσης και κατακραυγής γιατί «απειλούν» καθημερινά την ηθική της ευνομούμενης «τάχα» κοινωνίας.
Η Υποστήριξη προς κάθε κατεύθυνση απαιτεί συστράτευση όλων μας, απ´όποια θέση κι αν κατέχουμε, χωρίς υπερβολές, χωρίς εξάρσεις, χωρίς εντυπωσιακά λόγια και μεγαλοστομίες που συχνά οδηγούν σε αντίθετα αποτελέσματα.
Απαιτεί προσέγγιση και αφοσίωση με απόλυτο σεβασμό και αγάπη στα παιδιά μας, το μέλλον των οποίων είχε προετοιμαστεί από τη δική μας γενιά, που καλείται τώρα να εντοπίσει, να αξιολογήσει και να βοηθήσει στη θεραπεία της βαριάς βιοψυχοκοινωνικής νόσου των εξαρτήσεων, θεραπεύοντας ταυτόχρονα τα δικά μας λάθη, τις δικές μας παραλείψεις, ανοχές και ευθύνες.
Υποστήριξη λοιπόν επί της «ουσίας».
Όλοι μαζί μπορούμε!
