Η σκηνή είχε διαδραματιστεί ένα ανοιξιάτικο απόγευμα, πριν πολλά χρόνια, στη βεράντα σπιτιού καρδιακής φίλης. Παρέα «κοριτσίστικη», γύρω στα 30 όλες, Σάββατο μεσημεράκι – από εκείνες τις υπέροχες συναντήσεις στις οποίες σκάβονται βαθιά οι γυναικείες ψυχές για να φτάσει το βάλσαμο στα σημεία που κρύβουν τις ουλές τους.
Δύο από τις παρούσες είχαν αρχίσει πρόσφατα ψυχοθεραπεία και αφηγούνταν την εμπειρία τους. Οι υπόλοιπες άκουγαν με ενδιαφέρον και, μία, επιχειρηματολογούσε με το μένος και το πάθος εκνευρισμένου αγορητή. Η θέση της, που έχει πάντα θιασώτες, ήταν ότι οι «έξυπνοι» άνθρωποι βρίσκουν μόνοι τους στήριξη και δεν έχουν ανάγκη από δεκανίκια. Δυναμική, ετοιμόλογη και ενίοτε φριχτά πεισματάρα, δεν άφηνε να πέσει τίποτα κάτω, ώσπου της ήρθε η φάπα από μια από τις ψυχοθεραπευόμενες: όλες καλούμαστε να διασχίσουμε ορμητικά ποτάμια της είπε. Η διαφορά είναι ότι εσύ θα βγεις στην αντίπερα όχθη μισοπνιγμένη, δίχως ανάσα από την προσπάθεια, ενώ εμείς θα κρατάμε ένα μικρό σωσίβιο για να μένει το κεφάλι μας έξω από το νερό.
Η ετοιμόλογη δεν βρήκε να πει την τελευταία λέξη, όπως συνήθιζε κι επιθυμούσε. Χρόνια αργότερα, έχοντας καταπιεί ψηλά και δύσκολα βουνά και μ’ ένα αντίστοιχο σωσίβιο πια στην κατοχή της, αναρωτιόταν πού είχε βρει τότε τόσα επιχειρήματα για να το αποδομήσει.
Είναι όμως δυνατό να αποδομηθεί το χέρι της μαίας που στηρίζει το μωρό για να πάρει την πρώτη ανάσα του; Το φύσημα του γονιού που στέλνει αέρα κάτω από τα φτερά του παιδιού του για να το βοηθήσει να πετάξει; Ο δάσκαλος που γεννάει λίπασμα για να καλλιεργήσει τα όνειρα των μαθητών του;
Κάπως έτσι έφτιαξαν φυλές οι πρώτοι άνθρωποι στον πλανήτη και, αν θέλετε τη γνώμη μου, είναι κρίμα που ο Πλάστης άφησε τον Αδάμ να πιστεύει πως η Εύα ήταν εξάρτημά του κι όχι ισότιμη μ’ αυτόν ώστε να του προσφέρει όλη την υποστήριξη που χρειάζεται κάποιος όταν είναι πρωτόπλαστος.
Τι άλλο είναι λοιπόν η υποστήριξη, από ένα σωσίβιο από μάλαμα; Μια συμβουλή, ένα χάδι, μια πράξη αλληλεγγύης που δεν έχει ζητηθεί, η διαβεβαίωση ότι κάποιοι έχουν πάντα έτοιμο ένα χέρι να στηρίξει την πλάτη σου, κάποιοι νιώθουν ποια σκοτάδια φοβάσαι και τα φωτίζουν για χάρη σου, η αυτογνωσία της αυτο-στήριξης, η εκπαίδευση στην ενσυναίσθηση, η τέχνη ν’ ακούς τον άλλον και ταυτόχρονα να βαδίζεις με τα παπούτσια του – κι ολόκληρο το τεύχος του JAN να ήταν λεξικό, πάλι δεν θα έφτανε για να χωρέσει τα συνώνυμα της υποστήριξης.
Κι όμως, όλα αυτά τα μυριάδες δεν χρειάζονται παρά την παραδοχή ότι έρχεται πάντα η στιγμή, για όλους, να ψάξουν γύρω τους για ένα σωσίβιο – κι αν έχουν την πρόνοια να το αποκτήσουν εγκαίρως, δεν θα τρέχουν τελευταία στιγμή. Αλλιώς, και πάλι, είναι πολλοί ευτυχώς οι κατασκευαστές σωσιβίων – ας μην αναφέρουμε και τη δυνατότητα να φτιάξει καθένας το δικό του. Άλλωστε, όταν κολυμπάς, το θέμα είναι να μένει το κεφάλι έξω από το νερό – έτσι δεν είναι;
