Αφορμή για να ανοίξουμε μια νέα συζήτηση με τον εγγονό μου, οδηγώντας στην μπλοκαρισμένη Κηφισίας, υπήρξε η τεράστια πινακίδα του δρόμου: «Οδηγείτε με ασφάλεια».
-Αλήθεια, γιαγιά, τι σημαίνει η λέξη ασφάλεια; Έχω μπερδευτεί. Άλλοτε, όταν την ακούω, σκέπτομαι την αστυνομία και τους νόμους, άλλοτε τις κλειδαριές ασφαλείας, άλλοτε σπίτι κάγκελα, χρηματοκιβώτιο, τράπεζες, μισθούς. Μην σου πω ότι τη λέξη την αισθάνομαι κιόλας. Είναι σα να πηγάζει από μέσα μου μια ζεστασιά όταν είμαστε όλοι μαζεμένοι στο σπίτι ή όταν μ’ αγκαλιάζεις.
-Να σου πω, του απάντησα. Ασφάλεια, για μένα, δεν σημαίνει να μην κινδυνεύεις. Σημαίνει να μπορείς να υπάρχεις χωρίς φόβο. Να μπορείς να να εκφράζεσαι, να λες τη γνώμη σου χωρίς να αγωνιάς ότι θα κριθείς, να εκτίθεσαι χωρίς να πληγώνεσαι, ν´ ακούς χωρίς να αμύνεσαι, να μπορείς να πεις: Σήμερα φοβήθηκα ή έκανα λάθος. Δηλαδή, απλά, να τολμάς, να μιλάς, να ρωτάς. Για μας τους μεγάλους, που μεγαλώσαμε με άλλους ρυθμούς, η «ασφάλεια» ήταν «μη φύγεις» «μην αλλάξεις». Μα για σας, τις νέες γενιές η ασφάλεια μπορεί να είναι «η ελευθερία να αλλάξεις, να τολμήσεις, να ρισκάρεις». Να κάνεις ένα βήμα μπροστά κι ας μη βλέπεις.
-Μα γιαγιά το ρίσκο και η ασφάλεια δεν είναι δύο αντίθετες έννοιες;
-Όχι βέβαια, είναι οι δυο πλευρές του ίδιου νομίσματος. Το ρίσκο μάς δείχνει τα όρια και η ασφάλεια μάς δίνει το κουράγιο να τα ξεπεράσουμε. Η ζωή δεν χαρίζεται σε όσους δεν ρισκάρουν. Αλλά να θυμάσαι άλλο το ρίσκο κι άλλο η απερισκεψία. Το ρίσκο είναι να προχωράς, να δοκιμάζεις κάτι που αξίζει. Χωρίς να δοκιμάσουμε δεν μαθαίνουμε πόση δύναμη έχουμε, αρκεί να τολμήσουμε να κάνουμε το βήμα και να μπορέσουμε να ξανασηκωθούμε αν πέσουμε.
-Εσύ γιαγιά δεν φοβάσαι να ρισκάρεις;
-Φοβάμαι και πολύ μάλιστα. Μα έμαθα πως όποιος δεν ρισκάρει, δεν μαθαίνει τίποτα για τον εαυτό του, μένει κλεισμένος στη σιγουριά του κι αυτή γίνεται φυλακή. Όταν μιλάμε για ρίσκο, δεν εννοούμε το ρίσκο της επιπολαιότητας, εννοούμε εκείνο το βήμα, που κάνει τη διαφορά. Όπως, για παράδειγμα: Ζήτα να συμμετάσχεις σε κάτι που σε φοβίζει, πες την άποψη σου την ιδέα σου, ακόμη κι αν δεν είναι τέλεια, ξεκίνα να κάνεις ή να μάθεις κάτι που δεν το τολμάς. Όταν το κάνεις αυτό σε σχέσεις που σε στηρίζουν (οικογένεια φίλοι), τότε το ρίσκο μεταμορφώνεται σε ασφάλεια, όχι απειλή.
Σαν συμβουλή θα σου έλεγα:
«Ψάξε έναν τρόπο ζωής που θα νιώσεις ασφαλής να ρισκάρεις, κι αν τα πράγματα δεν βγουν όπως ήθελες, δεν έχασες, απλά πήρες ακόμη ένα μάθημα».
Με τούτα και με κείνα φθάσαμε ασφαλείς, στην ασφάλεια του σπιτιού.
