Where have you been? – μια ερώτηση που για δεκαετίες βασάνιζε τον δοκιμασμένο λαό της Κύπρου και ειδικά τις οικογένειες των αγνοουμένων, αποτελεί τον τίτλο της έκθεση της Τούλας Λιασή που εγκαινιάστηκε στις 2 Οκτωβρίου στο Ίδρυμα Κακογιάννη, στο πλαίσιο των «Ημερών Κύπρου 2025».
Where have you been? – μια ερώτηση που σήκωσε μέσα της ανείπωτο πόνο, αβεβαιότητα και προσμονή, και που, ακόμη και όταν έρχονταν οι απαντήσεις, δεν έφερνε ποτέ την πλήρη δικαίωση.
Η Τούλα Λιασή, βαθιά ευαισθητοποιημένη εικαστικός, αφιέρωσε το έργο της τα τελευταία είκοσι χρόνια σε θέματα που σημάδεψαν τη νεότερη κυπριακή ιστορία: Τους αγνοουμένους και τους εγκλωβισμένους της Καρπασίας. Μέσα από τα έργα της επιχειρεί να δημιουργήσει ένα «εικαστικό μνημείο», όπου προσωπικές μνήμες και συλλογική ιστορία συνυφαίνονται, μετατρέποντας τον πόνο και τη φθορά του χρόνου σε τεκμήρια ταυτότητας, αντίστασης και μνήμης.
Από τα φωτογραφικά πορτρέτα των εγκλωβισμένων στην Αχαιών Ακτή (2004) και τα κολάζ αντικειμένων της φθοράς στο Rusted Evidence (2013), μέχρι τη μελέτη Home and Identity (2015) και το έργο Synchronising History, με αφετηρία το πατρικό της σπίτι, η Λιασή επιμένει να αναδεικνύει το μεγαλείο αντοχής και αυταπάρνησης αυτών των ανθρώπων.
Η έκθεση Πού Ήσουν; / Where Have You Been?, αποτελεί μια συγκλονιστική κατάθεση μνήμης για το δράμα των αγνοουμένων της Κύπρου. Εμπνευσμένη από την προσωπική ιστορία της καλλιτέχνιδας και την απώλεια του αδελφού της, Γιαννάκη, ο οποίος αγνοούνταν επί σαράντα χρόνια και ταυτοποιήθηκε το 2014 σε ομαδικό τάφο, η έκθεση συνδυάζει προσωπικό βίωμα με συλλογική ιστορική μνήμη.
Μέσα από φωτογραφίες, κολάζ, επιστολές, επεξεργασμένα αρχεία και ένα μνημειώδες φωτογραφικό installation που απεικονίζει τον χώρο ταφής, η Λιασή συνθέτει ένα εικαστικό αφήγημα χωρίς μελοδραματισμό αλλά με καθαρή, εμφατική δήλωση: «αυτός ο άνθρωπος υπήρξε». Εικόνες από την παιδική ηλικία, τοπία που κουβαλούν μνήμη βαρβαρότητας, ακόμη και η ταπεινή παρουσία μιας φωτογραφίας κρανίου, εντάσσονται σε ένα έργο που μιλά για την απουσία, αλλά ταυτόχρονα κρατά ζωντανή τη μνήμη.
Η Λιασή χρησιμοποιεί το χρώμα ως αντίβαρο στο τραύμα, απορρίπτοντας τη μονοχρωμία της θλίψης. Η εικαστική της πρόταση δεν είναι μια απλή αναπαράσταση του πένθους, αλλά μια ανοιχτή συνομιλία για τον πόνο, τη μνήμη και την ευθύνη απέναντι στην Ιστορία. Η έκθεση, που πρωτοπαρουσιάστηκε πριν από δέκα χρόνια στη Χάγη και στην Κύπρο, έρχεται τώρα στην Αθήνα, κουβαλώντας το ίδιο αμείωτο φορτίο: Μια υπενθύμιση ότι τα ερωτήματα που θέτει δεν έχουν ακόμα απαντηθεί.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 18 Οκτωβρίου 2025
