Είναι η γυναίκα που μας έκανε να παρακολουθούμε το δελτίο καιρού λες και πρόκειται για την αγαπημένη μας τηλεοπτική σειρά. Αυθεντική, άμεση, αυθόρμητη και εύστοχη, η Χριστίνα Σούζη εξισορροπεί το επιστημονικό βάρος των καθημερινών μετεωρολογικών προβλέψεων που κάνει, με ιστορικές ατάκες που εκστομίζονται με το χαρακτηριστικό χιούμορ της, αλλά δεν αστειεύονται. Όταν, λόγου χάρη, κυκλοφορούν σενάρια τρόμου, ότι η Αττική θα βυθιστεί στο χιόνι, εκείνη μιλάει για τις αμίμητες «πασπάλες» της που θα φτάσουν με το ζόρι μέχρι την πλατεία Συντάγματος και το πολύ-πολύ να μας υποχρεώσουν να βάλουμε αλυσίδες τη νύχτα, στα πιο βόρεια. Κατά τον ίδιο τρόπο, τα καλοκαίρια δεν σταματά να μας εξηγεί πώς να διακρίνουμε τον καύσωνα από την κλασική ελληνική ζέστη του Ιουλίου. Το ραδιόφωνο και η τηλεόραση τη λατρεύουν, ενώ το 5λεπτο της εμφάνισής της στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΪ θεωρείται «ιερό», ειδικά όταν η πρόγνωση του καιρού μυρίζει κάποια απειλή για μη συνηθισμένα καιρικά φαινόμενα. Επίσης, έχει το προνόμιο να την αποκαλούν όλοι με το μικρό της όνομα που, στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι το επώνυμό της, Η (Χριστίνα) Σούζη, διακεκριμένη επιστήμονας και περήφανη γιαγιά του Άγγελου, είναι το νηφάλιο, αλλά σχεδόν πάντα ακριβές, καταφύγιο των ανθρώπων που έχουν λόγο να ενδιαφέρονται για τις προγνώσεις του καιρού – είτε δραστηριοποιούνται στο ύπαιθρο είτε ζουν σε νησιωτικές ή ορεινές περιοχές είτε θέλουν να είναι προετοιμασμένοι για πιθανές κακοτοπιές ή που -στην καλύτερη περίπτωση- σχεδιάζουν ταξίδια αναψυχής, βαφτίσια και γάμους!
Η κουβέντα μας με τη Χριστίνα Σούζη ήταν, για μένα, ένας συνδυασμός ενοχής και απόλαυσης. Η ενοχή είχε να κάνει με το γεγονός ότι της ζητούσα να μου δώσει χρόνο σε μια εβδομάδα τρομερής ζέστης, με τα προγνωστικά μοντέλα να μεταβάλλονται σχεδόν συνέχεια και με την ίδια να μιλάει στα δελτία 7 μέρες τη βδομάδα από τα χαράματα μέχρι τη νύχτα. Όσο για την απόλαυση… εξυπακούεται από τα παρακάτω:
Η πρώτη μου ερώτηση είχε να κάνει με το αν ήταν από παιδί τόσο ευσυνείδητη όσο δείχνει, θυμίζοντάς της μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις της, στην οποία είχε πει ότι, το πρώτο, σοβαρό λάθος που έκανε στο ξεκίνημα της καριέρας της και της κόστισε πολύ, ήταν όταν διαβεβαίωσε ένα μελλόνυμφο ζευγάρι πως δεν θα έβρεχε στη δεξίωση του γάμου του και, τελικά, διαψεύστηκε. Μου απάντησε, λακωνικά, πως ήταν ανέκαθεν ευσυνείδητη και ακριβοδίκαιη, καθιστώντας μου ωστόσο σαφές ότι προτιμούσε την κουβέντα για τη δουλειά της, παρά για την ίδια.
Πώς επιδρά στην επιστημονική σκέψη σας αυτή η οικειότητα που νιώθει μαζί σας το τηλεοπτικό κοινό; Σας κάνει να νιώθετε ακόμα πιο υπεύθυνη ή σας εκνευρίζει μερικές φορές;
Χριστίνα Σούζη: Δεν με εκνευρίζει ποτέ, ίσα ίσα που έτσι μου δείχνουν την αγάπη τους οι άνθρωποι, πράγμα που σημαίνει ότι κάτι κάνω καλά.
Αν είχατε απέναντί σας έναν φανατικό αμφισβητία της κλιματικής αλλαγής, ποιο θα ήταν το βασικό επιχείρημα με το οποίο θα αντικρούατε τα όποια επιχειρήματά του/της;
Χρ. Σ: Ένα βασικό επιχείρημα για να αντικρούσετε έναν φανατικό αμφισβητία της κλιματικής αλλαγής είναι ότι η πλειονότητα των επιστημονικών ερευνών και οι διεθνείς οργανώσεις, όπως η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) συμφωνούν πως η ανθρώπινη δραστηριότητα, ιδιαίτερα η καύση ορυκτών καυσίμων, ευθύνεται κυρίως για την αύξηση των αερίων θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα και συνεπώς για την αλλαγή του κλίματος. Αυτή η συναίνεση των επιστημόνων, βασισμένη σε χιλιάδες μελέτες και δεδομένα, αποτελεί ισχυρό τεκμήριο ότι η κλιματική αλλαγή είναι μια πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε.
Το πιο ανησυχητικό θέμα της κλιματικής αλλαγής είναι η ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων ή η συχνότητα με την οποία εμφανίζονται;
Χρ. Σ: Το πιο ανησυχητικό θέμα είναι η συχνότητα με την οποία εμφανίζονται τα ακραία καιρικά φαινόμενα, καθώς η αύξηση της συχνότητας αυτών των φαινομένων οδηγεί σε συχνότερες και πιο καταστροφικές φυσικές καταστροφές, επηρεάζοντας βαθιά τις κοινωνίες και το περιβάλλον. Παρόλο που η ένταση των φαινομένων (π.χ. πιο ισχυροί τυφώνες ή καύσωνες) αποτελεί επίσης σημαντικό ζήτημα, η αυξανόμενη συχνότητα σηματοδοτεί μια διαρκή και επαναλαμβανόμενη απειλή.
Για πόσο καιρό ακόμα πιστεύετε ότι θα απολαμβάνουμε Μεσογειακά καλοκαίρια – έστω όλο και πιο ζεστά; Θεωρείτε ότι θα αλλάξουν εντελώς τα χαρακτηριστικά του κλίματος της περιοχής μας – και, αν ναι, τι χρόνο δίνετε σ’ αυτή την αλλαγή;
Χρ. Σ: Οι προβλέψεις σχετικά με το μέλλον του μεσογειακού κλίματος δείχνουν ότι η περιοχή μας θα συνεχίσει να βιώνει πιο ζεστά καλοκαίρια και συχνότερα φαινόμενα καύσωνα, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Άποψη μου είναι ότι το καλοκαίρι στη χώρα μας χάνει σιγά-σιγά μέρος από την ομορφιά του παρελθόντος. Η λειψυδρία που δυστυχώς εντείνεται και οι δασικές πυρκαγιές που, λόγω της κλιματικής αλλαγής, προκαλούνται και εξαπλώνονται πολύ εύκολα, έχουν αντίκτυπο στους πολίτες αυτής της χώρας, οι οποίοι έχουν βαθιά συναισθηματική και ψυχολογική σύνδεση με το περιβάλλον τους. Επομένως, η διατήρηση των μεσογειακών καλοκαιριών όπως τα γνωρίζουμε σήμερα εξαρτάται άμεσα από τις παγκόσμιες προσπάθειες αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης.
Παρά το γεγονός ότι γενικά, στην επιστήμη, η ακρίβεια των προγνωστικών μοντέλων βελτιώνεται διαρκώς, ποιος είναι ο καθημερινός πονοκέφαλός σας όταν ρίχνετε την πρώτη ματιά στους χάρτες της Ευρώπης;
Χρ. Σ: Πονοκέφαλος πραγματικός είναι όταν δεν συμφωνούν μεταξύ τους τα προγνωστικά μοντέλα. Δύο είναι τα βασικά, το αμερικανικό και το ευρωπαϊκό και συμβαίνει συχνά να μην συμφωνούν μεταξύ τους. Συνήθως, οι Αμερικανοί είναι πιο «υπερβολικοί» – όπως και αυτή τη φορά, που είχαν προβλέψει πολύ χειρότερα πράγματα γι’ αυτόν τον καύσωνα. Ευτυχώς, για την ώρα, (Τετάρτη 23/7) δεν έχουν επαληθευτεί – αν και δεν μπορούμε να μιλήσουμε πριν από το τέλος της εβδομάδας που θα τελειώσει το φαινόμενο. Μετά θα κάνουμε τον απολογισμό να πούμε τι είδους καύσωνας ήταν τελικά. Μερικές φορές τα δεδομένα ανατρέπονται και υπάρχει ο κίνδυνος να μη βγεις όσο ακριβής θέλεις και πρέπει.
Θέλω να ελπίζω πάντως ότι θα είναι από τους τελευταίους καύσωνες του φετινού καλοκαιριού, γιατί δεν μπορούμε να αποκαλούμε καύσωνα τα σαραντάρια, που για την Ελλάδα ονομάζονται, απλώς, ζέστη. Υπάρχει μια τρομολαγνεία στη μετεωρολογία, θεωρώντας ότι πουλάει καλύτερα αυτό που θα φοβίσει τον κόσμο. Παράλληλα, υπάρχει κι ένας ιδιότυπος ανταγωνισμός στον επιστήμονα μετεωρολόγο που θέλει να δείξει ότι η δική του γνώμη έχει μεγαλύτερη βαρύτητα και είναι πιο σημαντική από τις γνώμες των συναδέλφων του.
Καύσωνες υπήρχαν από αρχαιοτάτων χρόνων στην Ελλάδα. Θυμόμαστε -και δικαίως- αυτόν του 1987 με τους εκατοντάδες νεκρούς, αλλά λησμονούμε ότι τότε είχαμε ελάχιστα μέσα να τον αντιμετωπίσουμε. Ποιος είχε κλιματιστικά τότε; Θα ξαναπώ όμως ότι, αυτό που οφείλεται στην κλιματική αλλαγή είναι, όχι η ζέστη αυτή καθαυτή, όσο η συχνότητα και η ένταση με την οποία εμφανίζονται τα πιο ακραία καιρικά φαινόμενα.
Τι είναι πιο απειλητικό; Τα έντονα καιρικά φαινόμενα ή το φάσμα της λειψυδρίας;
Χρ. Σ: Το ένα συνεπάγεται το άλλο, αλλά σίγουρα η λειψυδρία -της οποίας είμαστε ακόμα στην αρχή- θα είναι μια μεγάλη απειλή, όχι τόσο για τα παιδιά μας όσο για τα εγγόνια μας. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που θα πιέσει ασφυκτικά τις κοινωνίες και, μάλιστα, σύντομα. Δεν θα χρειαστεί δηλαδή να περιμένουν πολύ οι άνθρωποι για να δείξει το δυσοίωνο πρόσωπό της. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να παρθούν μέτρα σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως συμβαίνει με οτιδήποτε έχει να κάνει με το κλίμα που είναι επίσης παγκόσμια υπόθεση- και οι πυρκαγιές και οι καύσωνες και όλα τα έντονα φαινόμενα, καθώς το θέμα είναι παγκόσμιο και δεν έχει να κάνει με τοπικές παραμέτρους.
Κατά τα άλλα, η Χριστίνα Σούζη ομολογεί ότι, τις τελευταίες εβδομάδες ειδικά, υπάρχει συσσωρευμένη κούραση, καθώς λείπει με άδεια και η βοηθός της και έτυχε να είναι πολύ απαιτητικές οι μέρες. «Το κάνω όμως με την καρδιά μου, γιατί πρέπει και εκείνη να ξεκουραστεί», λέει. Σε ό,τι αφορά στη δημόσια εικόνα της, οι πιο αυστηροί κριτές – εκτός φυσικά από την ίδια, είναι οι κόρες της. Αυτό που την ξεκουράζει πάρα πολύ είναι να περνά χρόνο με τον εγγονό της, τον Άγγελο, 14 ετών φέτος, έστω και αν δεν προλαβαίνει να τον βλέπει όσο θέλει. Τον έχει πάρει όμως μαζί της στο κανάλι και του αρέσουν πολύ όλα όσα κάνει η γιαγιά του! Μας εκμυστηρεύεται μάλιστα ότι περιμένει και δεύτερο εγγονάκι από την άλλη κόρη της.
Στη συνέχεια συζητάμε για το θέμα του ηλικιακού ρατσισμού και μου λέει ότι, λόγω της επιστημονικής βαρύτητας που έχει ο λόγος της, δεν την αφορά όσο άμεσα αφορά σε άλλες κατηγορίες εργαζομένων, εξακολουθεί όμως να υπάρχει κόσμος που της στέλνει μηνύματα τύπου, «τι θες εσύ η γριά και δεν άφηνες κανέναν νέο να κάνει τις προβλέψεις;» Γενικά στην επιστήμη και ακόμη περισσότερο στη δική της, θεωρεί ότι η πείρα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να ερμηνεύσεις δεδομένα, όπως για παράδειγμα, ένα βαρομετρικό χαμηλό. Το να βασιστείς μόνο στις ενδείξεις που σου δίνει δεν είναι αρκετό για να μπορείς να πεις εάν θα έχει επιπτώσεις στη ζωή των ανθρώπων…
ΥΓ: Όσο κι αν επέμεινα όμως για μια πρόβλεψη του υπόλοιπου καλοκαιριού -θεωρώντας ότι ως JAN έχουμε πλέον τα μέσα στις προβλέψεις!- η αγαπημένη μετεωρολόγος μας επέμεινε ότι θα ήταν πολύ επιπόλαιο να την κάνει και επανέλαβε απλώς, πως ελπίζει σε ένα υπόλοιπο καλοκαίρι χωρίς άλλους καύσωνες.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
H Χριστίνα Σούζη γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Παγκράτι. Μετά τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας άρχισε να παραδίδει μαθήματα μαθηματικών, μέχρι που προσελήφθη στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία. Εκεί εργάστηκε για πολλά χρόνια, έχοντας αγαπήσει την επιστήμη του καιρού, δουλεύοντας παράλληλα στο ραδιόφωνο του Σκάι, μέχρι που της ανακοίνωσαν ότι ήρθε η ώρα να βγει και στην τηλεόραση. Με το σύζυγό της Γιάννη είναι μαζί από τα νιάτα τους, πρώτα στο Πανεπιστήμιο, στη συνέχεια ως γονείς δύο κοριτσιών και πλέον ως παππούδες!
