Η κυρία Σοφία Κουνενάκη – Εφραίμογλου είναι Εκλεγμένη Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών και Εκλεγμένη Πρόεδρος του Εθνικού Επιμελητηριακού Δικτύου Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών. Είναι Ταμίας Δ.Σ. του ALBA Graduate Business School, Μέλος στο Γενικό Συμβούλιο του ΣΕΒ και Μέλος ΔΣ στην ΕΕΝΕ. Είναι Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΑΡΔΗΤΤΟΣ Συμμετοχών, Τεχνολογιών και Αξιοποιήσεων Α.Ε. και Μέλος Δ.Σ. στην ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ Α.Β.Ε.Τ.Ε. και στον Όμιλο Lavipharm A.E. Είναι, επίσης, Εκτελεστική Αντιπρόεδρος Δ.Σ. του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού και Επικεφαλής του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος».
To Just a Number συνάντησε τη Σοφία Κουνενάκη – Εφραίμογλου μετά την λαμπρή τελετή απονομής των βραβείων ΕΒΕΑ 2024, στην αίθουσα Σταύρος Νιάρχος του ΚΠΙΣΝ.
– Κυρία Εφραίμογλου, καταρχήν συγχαρητήρια για την εξαιρετική εκδήλωση για τα Ετήσια Βραβεία ΕΒΕΑ. Θέλετε να μας πείτε τι σηματοδοτεί η εμφανώς δυναμικότερη και λαμπρότερη από άλλα έτη τελετή για τον συνολικό κόσμο του ΕΒΕΑ;
Η φετινή απονομή είχε έναν ιδιαίτερο συμβολισμό για εμάς, καθώς το 2024 το ΕΒΕΑ συμπληρώνει 105 χρόνια λειτουργίας, ενώ γιορτάζουμε επίσης και τα 10 χρόνια επιτυχημένης λειτουργίας της Θερμοκοιτίδας Νεοφυών Επιχειρήσεων Αθήνας: μιας δομής που το Επιμελητήριό μας ίδρυσε εν μέσω της οικονομικής κρίσης, θέλοντας να δώσει ένα μήνυμα αισιοδοξίας και πίστης στην επιχειρηματικότητα, ως δύναμη αναγέννησης για την οικονομία, για τη χώρα.
Αυτή η πίστη, ήταν πάντα η πυξίδα του ΕΒΕΑ. Σε όλη του την πορεία – μέσα από καλές και δύσκολες περιόδους στην ιστορία του τόπου – το Επιμελητήριό μας εκφράζει ένα ξεκάθαρο όραμα: το όραμα μιας χώρας που προοδεύει με κινητήριο δύναμη το ταλέντο και τις ικανότητες των ανθρώπων της. Το όραμα μιας επιχειρηματικότητας, που λειτουργεί ως φορέας προόδου για την οικονομία, αλλά και για την κοινωνία.
Επιλέξαμε, λοιπόν, να ξεκινήσουμε τη χρονιά – ορόσημο με έναν εμβληματικό θεσμό, ο οποίος – πέρα από τις επιχειρηματικές επιδόσεις – τιμά και αναδεικνύει τις αξίες, που υπηρετεί το ΕΒΕΑ για πάνω από έναν αιώνα. Θελήσαμε, παράλληλα, να δώσουμε το μήνυμα της δυναμικής συνέχειας στη δράση του Επιμελητηρίου μας: το μήνυμα για ένα ΕΒΕΑ, που παραμένει πρωτοπόρο, που συνεχίζει να στηρίζει την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη, με μακρά πείρα, αλλά και με σύγχρονη τεχνογνωσία, με επαγγελματισμό, με νέες ιδέες, με καινοτόμες υπηρεσίες και εργαλεία.
-Είναι επίσης προφανές ότι έχετε ένα πολύ συγκεκριμένο όραμα για το ΕΒΕΑ και τον εκσυγχρονισμό αυτού του εθνικού επιμελητηρίου. Ποιοι είναι οι πυλώνες του;
Οι στόχοι που έχουμε θέσει σχετίζονται με τη βελτίωση των συνθηκών άσκησης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, αλλά και με την ενδυνάμωση, την έμπνευση και την υποστήριξη των μικρομεσαίων ειδικά επιχειρήσεων, ώστε να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις και να αξιοποιήσουν νέες ευκαιρίες στο πλαίσιο της σύγχρονης οικονομίας. Αυτό το σκοπό υπηρετούμε, με ένα ευρύ πλέγμα δράσεων: με καινοτόμες υπηρεσίες, λύσεις και εργαλεία, με έγκυρη ενημέρωση, συμβουλευτική υποστήριξη και διάδοση καλών πρακτικών.
Εστιάζουμε ιδιαίτερα στην ενίσχυση της εξωστρέφειας, σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης, βιώσιμης ανάπτυξης, κατάρτισης και αναβάθμισης δεξιοτήτων, ενίσχυσης της καινοτομίας, της νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Δίνουμε, επίσης, έμφαση στη διευκόλυνση της πρόσβασης των μικρών επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση, μέσα από νέα προγράμματα και δράσεις καθοδήγησης. Συμπράττουμε με φορείς όπως η Δ.ΥΠ.Α., η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, το Enterprise Greece και Elevate Greece, κλαδικούς φορείς, πανεπιστημιακά ιδρύματα, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης κ.ά. Παράλληλα, παραμένουμε αξιόπιστος συνομιλητής της Πολιτείας, για την προώθηση μεταρρυθμίσεων και παρεμβάσεων που βελτιώνουν το επιχειρηματικό περιβάλλον.
Στόχος μας είναι ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό, καινοτόμο Επιμελητήριο, το οποίο θα είναι χρήσιμος σύμμαχος των επιχειρήσεων, φορέας και εκφραστής θετικών αλλαγών για την οικονομία και την κοινωνία.
-Είστε από τις λίγες γυναίκες που ηγούνται μεγάλων εθνικών αλλά και θεσμικών οικονομικών οργανισμών. Βιώσατε τη διαφορά ή/και τη διάκριση κατά την άσκηση του έργου σας;
Σε όλη την επαγγελματική μου πορεία έχω αντιμετωπίσει εμπόδια και δυσκολίες, άλλωστε στο επιχειρείν δεν υπάρχουν ποτέ «στρωμένα χαλιά». Οφείλω να αναγνωρίσω ότι όλα αυτά ήταν κυρίως γενικής φύσης. Δεν έχω βιώσει μεγάλες ανισότητες λόγω φύλου, τουλάχιστον όχι σε τέτοιο βαθμό, ώστε να με σταματήσουν ή να με αποθαρρύνουν. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπήρχαν και δεν υπάρχουν διακρίσεις. Υπάρχουν και μάλιστα παντού. Ήταν, όμως, επιλογή μου να μην τις αφήσω να με επηρεάσουν, να μην επιτρέψω να με εκτρέψουν από την πορεία και τους στόχους μου.
Την ίδια στάση κρατώ μέχρι σήμερα και κάτι ανάλογο θα συμβούλευα και τις γυναίκες, που θέλουν να κάνουν πραγματικότητα τις ιδέες και τις φιλοδοξίες τους: να πιστέψουν στις ικανότητες και στο ταλέντο τους και να ακολουθήσουν το δρόμο, που οι ίδιες επιλέγουν να χαράξουν.
-Έχετε ολοκληρώσει θητείες σε αρκετούς επιχειρηματικούς κλάδους, αφήνοντας ένα ισχυρό ηγετικό αποτύπωμα. Ποια πιστεύετε ότι είναι τα σημαντικότερα θετικά χαρακτηριστικά του απανταχού σύγχρονου ηγέτη;
Για να μπορέσει μια επιχείρηση να επιτύχει στον περίπλοκο σημερινό κόσμο, πρέπει να είναι σε θέση να τον κατανοήσει. Πρέπει να συνδέσει τη λειτουργία της με τη συμβολή σε ένα βιώσιμο μέλλον για το σύνολο της κοινωνίας. Αυτό απαιτεί να δούμε διαφορετικά και το μοντέλο ηγεσίας και διοίκησης των επιχειρήσεων.
Στο παρελθόν ταυτίζαμε την ηγεσία με χαρακτηριστικά όπως η πυγμή, η αποφασιστικότητα, η δυνατότητα επιβολής του σεβασμού και της πειθαρχίας. Σήμερα, αναδεικνύεται ένα νέο πρότυπο, περισσότερο προσανατολισμένο στη διαχείριση σχέσεων, στην ενσυναίσθηση, στη συναισθηματική νοημοσύνη, στην στοχοπροσήλωση, στη συμπεριληπτική αντίληψη και στην ομαδικότητα. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, οι επιχειρήσεις χρειάζονται στην ηγεσία τους μυαλά ανοιχτά σε νέες ιδέες και έννοιες, χρειάζονται σύνθεση διαφορετικών τρόπων σκέψης, δεξιοτήτων και ταλέντων.
Γι’ αυτό και ως ΕΒΕΑ δίνουμε έμφαση στην προώθηση μιας πιο συμπεριληπτικής κουλτούρας στη Διοίκηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με την ενσωμάτωση ομάδων που συχνά υποεκπροσωπούνται στη λήψη αποφάσεων, όπως οι γυναίκες, τα άτομα διαφορετικής φυλετικής καταγωγής, τα άτομα από νεότερες γενιές κ.λπ. Επίσης, σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού στην προεδρία της Κυβέρνησης, διοργανώνουμε εργαστήρια Future Labs για ανώτερα στελέχη και μέλη ΔΣ εταιριών, με στόχο την ενίσχυσή τους για τη διαχείριση των μελλοντικών προκλήσεων σε επιλεγμένους κλάδους της οικονομίας.
-Όντας τόσο πολυσχιδής και πολυάσχολη, ενώ είστε ταυτόχρονα και σύζυγος και μητέρα, πρέπει η διαχείριση του χρόνου να είναι μία από τις πολύ σημαντικές δεξιότητες σας. Δώστε μας κάποια tips, παρακαλώ!
Η ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για όλες τις γυναίκες, που φιλοδοξούν να ανταποκριθούν σε πολλαπλούς ρόλους. Αναπόφευκτα η καθημερινότητα είναι μια συνεχής άσκηση διαχείρισης χρόνου. Μια άσκηση ιδιαίτερα απαιτητική, θα έλεγα. Για εμένα τα βασικά εργαλεία είναι η σωστή ιεράρχηση των υποχρεώσεων, ο προγραμματισμός, η οργάνωση και βεβαίως η ευελιξία.
-Είδαμε με χαρά ότι τα βραβεία ΕΒΕΑ εφέτος απονεμήθηκαν με έμφαση σε νέους επιχειρηματίες, είτε νέων ιδιοφυών επιχειρήσεων είτε άξιων διαδόχων οικογενειακών επιχειρήσεων. Πώς κρίνετε, ως επιχειρηματίας αλλά και ως μητέρα αυτή τη νέα γενιά;
Είναι πράγματι μεγάλη η χαρά, να βλέπουμε νέους ανθρώπους να επιλέγουν την επιχειρηματικότητα ως μονοπάτι ζωής, να προοδεύουν και να διακρίνονται. Κρίνοντας από την εμπειρία μου στο ΕΒΕΑ – αλλά και από την επαφή με τις ομάδες που φιλοξενεί η Θερμοκοιτίδα Νεοφυών Επιχειρήσεων του Επιμελητηρίου μας – πρέπει να πω ότι είμαι πολύ υπερήφανη και αισιόδοξη για τη νέα γενιά επιχειρηματιών της χώρας. Σήμερα, ζητούμενο για τη χώρα μας, αλλά και παγκόσμια, είναι ένα νέο πρότυπο επιχειρηματικότητας. Χρειαζόμαστε μια επιχειρηματικότητα, που μπορεί να πρωταγωνιστεί στη βιώσιμη ανάπτυξη: να δημιουργεί προστιθέμενη αξία, να επιλύει προβλήματα, να λειτουργεί – πάνω από όλα – με ήθος και όραμα, με αίσθηση σκοπού και κοινωνικής ευθύνης. Η νέα γενιά μπορεί να υπηρετήσει αυτό το πρότυπο με τον καλύτερο τρόπο. Είναι μια γενιά που έχει υψηλή μόρφωση και την ψηφιακή τεχνολογία στο DNA της, αλλά και ένα ισχυρό αξιακό σύστημα, καθώς οι σημερινοί νέοι είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένοι σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον, την αλληλεγγύη, την αποδοχή της διαφορετικότητας, την ισότητα. Έχουμε κάθε λόγο, λοιπόν, να ενθαρρύνουμε και να υποστηρίξουμε την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή των νέων ανθρώπων στο επιχειρείν.
-Τέλος, θα θέλαμε να απευθύνετε ένα ιδιαίτερο μήνυμα στους αναγνώστες και χρήστες του Just a Number, τις silver και gold age γενιές, που συνεχίζουν να δημιουργούν και να προσφέρουν.
Στις μέρες μας η ηλικία, πράγματι, είναι απλώς ένας αριθμός. Η συσσωρευμένη εμπειρία, η γνώση αλλά και η ανθεκτικότητα, που οι άνθρωποι αποκτούν μέσα από διαφορετικές καταστάσεις, δυσκολίες, εμπόδια και επιτυχίες, είναι ανεκτίμητη πηγή πλούτου για τις κοινωνίες. Με την σταθερή αύξηση του προσδόκιμου ζωής, όλο και περισσότεροι άνθρωποι σήμερα μπορούν να μεγαλώνουν και να παραμένουν ενεργοί πολίτες, να συμμετέχουν στα κοινά, να εξοικειώνονται με τις νέες τεχνολογίες, να δημιουργούν, να προσφέρουν στο σύνολο, να ζουν μια γεμάτη από όλες τις απόψεις ζωή. Ποτέ δεν είναι αργά, λοιπόν, για να κυνηγήσουμε τα όνειρά μας, για να υπηρετήσουμε το σκοπό που μας εμπνέει, για να βιώσουμε νέες εμπειρίες και συναισθήματα.