Το χάσμα ανάμεσα σε διαφορετικές γενιές, είναι ένα ψυχοκοινωνικό φαινόμενο, που αφορά την προβληματική επικοινωνία μεταξύ των μεγαλυτέρων σε ηλικία ατόμων και των νεωτέρων που ετοιμάζονται να τους διαδεχθούν.
Αν υπολογίσουμε ότι σήμερα στις κοινωνίες συνυπάρχουν πέντε γενιές (παιδιά 0-12 ετών, έφηβοι 12-18, νέοι 18-30, ενήλικες 30-50 και η μεγαλύτερη γενιά 50+), αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες επικοινωνίας και εξισορρόπησης των συμπεριφορών και απόψεων.
Το φαινόμενο του χάσματος των γενεών υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει, όμως στην εποχή μας έχει λάβει πολύ μεγάλες διαστάσεις.
Κι αυτό, γιατί σήμερα ζούμε σε μια εποχή που όλα αλλάζουν με ραγδαίους ρυθμούς, σε μια εποχή όπου κυριαρχεί ο φόβος για το αβέβαιο μέλλον, όπου η ανασφάλεια περισσεύει, το άγχος κυριεύει μικρούς και μεγάλους, οι νέες ασθένειες αποδεκατίζουν τους λαούς, οι πολεμικές συρράξεις μας περιβάλλουν και οι μετακινήσεις των πληθυσμών για επιβίωση είναι ανεξέλεγκτες.
Επί πλέον κατακλυζόμαστε από πληθώρα αντιφατικών πληροφοριών οι οποίες δημιουργούν σύγχυση σε όλες τις γενιές.
Οι σημερινοί νέοι είναι ανήσυχοι, έχουν περισσότερες γνώσεις και δεξιότητες από τις παλαιότερες γενιές, καλύτερη κατάρτιση, μεγαλώνουν σε δημοκρατικότερα περιβάλλοντα.
Προσπαθούν να προλάβουν τις ταχύτητες της σύγχρονης ψηφιακής εποχής και να μειώσουν ακόμη και το το χάσμα των «ηλεκτρονικών» γενεών.
Γιατί πλέον μιλάμε και για ψηφιακό χάσμα μεταξύ νέων με διαφορά ηλικίας τεσσάρων και έξι ετών, λόγω της ταχύτατης ανάπτυξης της τεχνολογίας που δεν την προλαβαίνει κανείς.
Ας φανταστούμε λοιπόν το απύθμενο ψηφιακό χάσμα μεταξύ των νέων και των μεγαλυτέρων.
Οι νέοι της εποχής μας, πολλές φορές υπερεκτιμούν τις δυνατότητες τους και απορρίπτουν την βοήθεια των μεγαλυτέρων στους οποίους καταλογίζουν:
Ξύλινη γλώσσα, συντηρητισμό στις ιδέες και την εμφάνιση, ωφελιμισμό συμβιβασμό, αδιαλλαξία, αντιφάσεις, ασυνέπεια, πουριτανισμό, καταπίεση αναχρονισμό και θεωρούν τους μεγάλους ως κληροδότες ενός κακού ψεύτικου κόσμου.
Οι μεγαλύτεροι, από την άλλη πλευρά, φοβούμενοι μην και παραγκωνιστούν,
προσπαθούν να επιβάλλουν τις απόψεις τους, είναι προσκολλημένοι στις ανελαστικές σκέψεις τους και αρνούνται πεισματικά να αναθεωρήσουν τα βιώματα του παρελθόντος τα οποία, με την πρόοδο του χρόνου, πρέπει να αλλάξουν.
Καταλογίζουν στους νέους: κακή χρήση της γλώσσας, αδιαφορία, επιπολαιότητα, αμοραλισμό, αδιαλλαξία, επιθετικότητα, βία, έλλειψη σεβασμού, απαξίωση της παράδοσης, μηδενισμό, ανευθυνότητα.
Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι κάθε γενιά έχει την δική της ιδιοσυγκρασία, τα δικά της πιστεύω και τα δικά της επιχειρήματα με αποτέλεσμα να δημιουργείται το χάσμα των γενεών. Υψώνεται έτσι μεγάλο εμπόδιο στην πρόοδο και στην πορεία της κοινωνίας προς το καλύτερο, συμβάλλοντας στη απαξίωση θεσμών όπως είναι η Οικογένεια (με οποιοδήποτε μορφή), το Σχολείο, και στην καταστρατήγηση πανανθρώπινων Αρχών όπως η Δημοκρατία,η αρχή της Ισότητας και των ίσων Ευκαιριων και αυτη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια συνειδητοποίησης της διαφορετικότητας, να αναπτυχθεί εποικοδομητικός διάλογος, να υπάρξει αμοιβαία εμπιστοσύνη και ειλικρίνεια,να σταματήσει η τάση της άτακτης, γρήγορης φυγης´των νέων, η εγκατάλειψη των γερόντων, η αδιαφορία για τα κοινά και η απομόνωση και των δύο πλευρών στον κόσμο τους.
Η συμφιλίωση των γενεών είναι απαίτηση της κοινωνίας. Εξ άλλου το τεράστιο Δημογραφικό πρόβλημα της χώρας και η γήρανση του πληθυσμού δεν μας επιτρέπουν χάσματα και διαχωρισμούς. Κανείς δεν περισσεύει, νέος η μεγαλύτερος, όλοι μπορούν να συμβάλλουν στην ανέλιξη της κοινωνίας μας στη δύσκολη εποχή που ζούμε.
Ο Ε.Παπανούτσος έγραψε:
«……Αλλοίμονο στις κοινωνίες που αποτελούνται μόνο από νέους ανθρώπους (στα νεύρα και στις ιδέες ), που καλπάζουν ορμητικά προς τα εμπρός.
Και αλλοίμονο, πάλι ,στις κοινωνίες που είναι καμωμένες
μόνο από γέρους (στα μυαλά και στα χέρια), που τρέμουν σε κάθε μεταβολή και την καταριώνται.
Την ιστορία του πολιτισμού και των ιδεών τη γράφουν και οι δυο κατηγορίες:
οι προοδευτικοί και οι συντηρητικοί
οι νέοι και οι γέροι….»
