Η δύναμη των λέξεων που επιλέγουμε για να εκφραστούμε, τόσο προς τους άλλους, όσο και στον εσωτερικό μας διάλογο, μπορεί να αλλάξει τη ζωή μας στη στιγμή ή για πάντα.
Θυμάμαι όταν πρωτοξεκίνησα να ασχολούμαι με το ταξίδι της αυτογνωσίας, δύο από τα πρώτα παραδείγματα του αλχημιστικού ρόλου των λέξεων είναι τα εξής:
α. Ένας γονιός, όλο αγάπη και φροντίδα, είναι συνηθισμένο να λέει στο παιδί του: «Να αποφεύγεις τους κινδύνους στη ζωή, να προσέχεις!» Θα συμφωνήσουμε με τη σοβαρότητα αυτού του ανθρώπου. Κι όμως, ξέρετε τι προκαλεί; Εκπαιδεύει τον σοφό εγκέφαλο του παιδιού, ενδεχομένως για όλη του τη ζωή, να αναζητά τους κινδύνους για τους αποφύγει. Το αποτέλεσμα είναι αυτός ο νέος άνθρωπος να ζει μια ζωή στην οποία βλέπει παντού κινδύνους, γιατί είναι «προγραμματισμένος» να τους εντοπίζει «για να τους αποφύγει». Αντιλαμβάνεστε την αγωνία, στενοχώρια και περιορισμό που προκύπτει από αυτή την τόσο καλή πρόθεση;
β. Σε πείραμα που έγινε σε ένα από το Yale University (1996), από τον Becca Levy, καθηγητή ψυχολογίας, επιβεβαιώθηκε το «age priming», το πόσο δηλαδή οι λέξεις επηρεάζουν την γνωσιακή, συναισθηματική, και γενικά λειτουργία των ανθρώπων και ειδικά των μεγαλύτερων σε ηλικία.
Χώρισαν τους συμμετέχοντες σε δύο ομάδες. Στην μία τους μίλησαν αρκετά με λέξεις συνδεδεμένες με το γήρας. (ρυτίδες, φθινόπωρο, γκρί, ηλικιωμένος, πτώση…). Στην άλλη, με ουδέτερες ή αισιόδοξες λέξεις (χρώμα, άνοιξη, πορτοκάλια, λιακάδα, κλπ). Μετά ζήτησαν από τις δύο ομάδες να περάσουν από ένα τεστ.
Η ομάδα που είχε εκτεθεί σε λεκτικά ερεθίσματα για το γήρας είχαν πολύ χειρότερα αποτελέσματα από τους άλλους!
Με είχε από τότε σοκάρει η άμεση επίδραση των λέξεων στο ανθρώπινο σύστημα. Αντίστοιχες μελέτες έχουν γίνει σε νέους, σπουδαστές, αθλητές, ηλικιωμένους.
Η επίδραση των λέξεων είναι έντονη σε όλους, αλλά στους ανθρώπους πάνω από -ήντα δυστυχώς κρίνεται η ζωή τους σε πολλαπλά επίπεδα και οι κοινωνίες που ζούμε δημιουργούν ένα διαρκές priming (προετοιμασία) που πρέπει να ξεπεράσουμε.
Λέξεις συνδεδεμένες με το γήρας, ειδικά σε ανθρώπους άνω των -ήντα, τα πολλά στερεότυπα, οι περιοριστικές τοποθετήσεις, η έμφαση στις απώλειες και αδυναμίες, το μόνο που προκαλούν είναι αποδεδειγμένα αρνητικά αποτελέσματα! Οι λέξεις επηρεάζουν τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις στάσεις απέναντι στη ζωή. Επηρεάζουν επιδόσεις και απόδοση σε πληθώρα καταστάσεων και την συνολική ευζωία!
Η γλώσσα που χρησιμοποιούμε για να αναφερόμαστε για τον εαυτό μας, ακόμα και στις σκέψεις μας, τον εσωτερικό μας διάλογο, αλλά ακόμα και μιλώντας με άλλους, έχει τη δύναμη να μας αλλάξει τις πνευματικές, σωματικές, κοινωνικές, σχεσιακές, επαγγελματικές δυνατότητες! Μπορεί να μας μετατρέψει από υπερ-ήρωες σε ηττημένους.
Εγώ έχω την καλή μου φίλη Ελένη που όποτε «πέφτω» και χρησιμοποιώ λέξεις και φράσεις για μένα που δεν θα έλεγα σε αγαπημένο μου, μου βάζει φρένο: «Μη μιλάς έτσι για τον εαυτό σου! Σε ακούει και θα σε πιστέψει!».
Τι γίνεται όταν μια Ελένη δεν είναι κοντά; Τι γίνεται όταν το περιβάλλον ενός ανθρώπου που έχει περάσει τα -ήντα μιλά χωρίς να έχει επίγνωση τι προκαλεί;
Σκεφτείτε σε πόσους τομείς οι αρνητικές λέξεις «προγραμματίζουν» και επηρεάζουν έναν άνθρωπο, ειδικά μεγάλο σε βιολογική ηλικία, πόσο τον απογειώνουν, ενδυναμώνουν, ενισχύουν ή το αντίθετο. Σκεφτείτε ότι αυτός ο άνθρωπος μπορεί να είστε εσείς, ομιλητής και δέκτης, και αναλογιστείτε πόση δύναμη έχετε μέσα σας, μόνο και μόνο από τη γλώσσα που μιλάτε με τον εαυτό σας!
* Αυτοεκτίμηση, ασφάλεια & σιγουριά. Μιλάτε με τρόπο που δίνετε σεβασμό και αξία στον εαυτό σας; Ανοίγεστε σε νέα γνώση; Σας υποστηρίζετε ή σας σαμποτάρετε; Δημιουργείτε άνοιγμα για σύνδεση με άλλους; Επηρεάζονται οι γνωσιακές λειτουργίες από τη χρήση κ πρόσληψη των ανάλογων λέξεων.
* Σωματική ισορροπία. Καθησυχάζετε ή στρεσάρετε τον εαυτό σας με κριτική κ σενάρια; Δίνετε κίνητρα για δραστηριότητες ή επαναλαμβάνετε ότι δεν έχει νόημα; Επηρεάζονται η αρτηριακή πίεση, οι φλεγμονές, η γήρανση, η ίαση.
* Κοινωνική σύνδεση. Επικοινωνείτε; Συνδέεστε; Μοιράζεστε με συνομήλικους ή νεότερους όμορφες εμπειρίες κ ιστορίες σας;
Η δύναμη των λέξεων είναι ένα από τα μεγαλύτερα ελιξήρια σε κάθε ηλικία και δραστηριότητα! Ας το αξιοποιήσουμε σε κάθε αφορμή και ευκαιρία. Ειδικά μιλώντας την Ελληνική γλώσσα, τόσο πλούσια σε λέξεις για κάθε έννοια, που μπορούμε να ονομάζουμε και να καλλιεργούμε ακριβώς τις ποιότητες και τα χαρακτηριστικά που επιθυμούμε.
Ας δοκιμάσουμε ίσως για δυο εβδομάδες να κάνουμε κάποιες μικρές αλλαγές στις λέξεις που χρησιμοποιούμε και στο τι λέμε. Να αλλάξουμε το αρνητικό σε θετικό, την μοίρα σε επιλογή, το γκρί σε χρώμα, το αδύνατο σε πιθανό, και τελικά να αξιοποιήσουμε το άφθονο ελιξήριο ενδυνάμωσης, ισορροπίας και δυνατοτήτων, τσεκαρισμένο και εγγυημένο από έρευνες. Και αν μας αρέσει πώς αισθανόμαστε για εμάς και τη ζωή, το καλλιεργούμε κι άλλο.
