Το θρυλικό διαμέρισμα, γνωστό ως φιλολογικό σαλόνι (salon littéraire) της περίφημης γενιάς του ‘30, αποτελεί μοναδικό δείγμα «μνημονικής τέχνης» διότι έχει διατηρήσει ατόφια την μνήμη μιας ανεπανάληπτης δημιουργικής εποχής στην μεταπολεμική Αθήνα.
Ποιητές, συγγραφείς, καλλιτέχνες, επιστήμονες, Έλληνες και Ευρωπαίοι, όλα τα φωτεινά μυαλά της εποχής είχαν γίνει μια παρέα, μέσα στον ζεστό χώρο του διάσημου κοσμοπολίτικου ζεύγους των Κατακουζηνών.
Ο Άγγελος, γνωστός ψυχίατρος με σπουδές στο Παρίσι, και η Λητώ, φιλόλογος συγγραφέας με αέρα ευρωπαϊκής κομψότητας και στυλ.
Τους ένωνε το πάθος τους για τον Ελληνικό πολιτισμό και το κοινό όραμα να μεταδώσουν την Ελληνική παιδεία παντού στον κόσμο.
Το σπίτι τους έγινε ο καθρέφτης των ιδανικών τους που θέλησαν να μοιραστούν γενναιόδωρα με τους διανοούμενους χαρισματικούς φίλους τους, δημιουργώντας ένα «θερμοκήπιο» πνευματικών αναζητήσεων και τόπου συνάντησης εμπνευσμένων ανθρώπων.
Εδώ απάγγελλαν τα ποιήματα τους ο Γιώργος Σεφέρης και η Μυρτιώτισσα, εδώ διάβασε αποσπάσματα από τον «Μέγα Ανατολικό» ο Ανδρέας Εμπειρίκος .
Εδώ έπαιξε για πρώτη φορά στο παλιό πιάνο Steinway του σπιτιού, τραγούδια από τον «Μεγάλο Ερωτικό» ο Μάνος Χατζηδάκης.
Εδώ ζωγράφισε τις 4 εποχές επάνω στην πόρτα ο Ν.Χατζηκυριάκος-Γκίκας και σχεδίασε το ψηφιδωτό του μπάνιου ο Σπύρος Βασίλειου, όπως μας αφηγείται την ιστορία του σπιτιού η μουσειολόγος επιμελήτρια κυρία Σοφία Πελοποννήσιου-Βασιλάκου, ψυχή και φύλακας αγγελος της πολύτιμης πολιτισμικής κληρονομιάς του Άγγελου και της Λητώς.
Όλα τα δωμάτια του σπιτιού έχουν διαφυλαχτεί όπως ακριβώς ήταν από τότε.
Με τους πίνακες του Γ. Γουναρόπουλου, τα έργα του Γ. Τσαρούχη, της Θ. Φλωρά- Καραβία και του Marc Chagall.
Όλα δώρα από τους φίλους και πνευματικούς συνοδοιπόρους. Ένας τρόπος ζωής εμποτισμένος με καλλιέργεια και Ευρωπαϊκό όραμα.
Άλλωστε το όραμα της Ευρώπης αναδείχθηκε πανηγυρικά όταν ο Άγγελος Κατακουζηνός, ως πρόεδρος της πολιτιστικής Ελληνογαλλικής ένωσης, συνδιοργάνωσε με το Γαλλικό Ινστιτούτο το συνέδριο για το «μέλλον του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού» τον Απρίλιο του 1955 στην Αθήνα, με επίσημο ομιλητή τον Albert Camus.
Στην συνάντηση υπό την προεδρεία του, έλαβαν μέρος :
Ο Ε. Παπανούτσος, ο Κ. Τσάτσος, ο Γ.Θεοτοκάς, ο Φ. Βεγλερής και ο Ν. Χατζηκυριάκος-Γκίκας.
Τα πρακτικά είχαν ευτυχώς μαγνητοφωνηθεί από τον Ανδρέα Εμπειρίκο και σήμερα ακούγονται εξαιρετικά επίκαιρα. Έχουν δημοσιευθεί σε μια καλαίσθητη έκδοση από το Ίδρυμα Άγγελου και Λητώς Κατακουζηνού.
Αντί επιλόγου, λίγα λόγια του Albert Camus προς τον φίλο του Άγγελο, τον αγαπημένο Βαλή της Λητώς, μετά το ταξίδι του στην Λέσβο.
«Αυτός είναι ο τόπος των Θεών. Εκεί θα πάω να ζήσω Άγγελε, στο νησί σου. Όμως στα δυτικά, στο γυμνό βράχο του γραφικού ψαράδικου χωριού. Ποιος ξέρει… ίσως για πάντα». Δυστυχώς, δεν εκπληρώθηκε η ευχή του και έφυγε πρόωρα αφήνοντας ένα μεγάλο κενό στην διεθνή λογοτεχνική οικογένεια και βαθειά λύπη στους Έλληνες φίλους του.
Τα λόγια όμως και το πνεύμα αυτών των φωτισμένων ανθρώπων θα ζουν «για πάντα» μέσα στην αισθητική αρμονία του εμβληματικού σπιτιού-μουσείου που έχει καταγράψει ανεξίτηλα τις άυλες μνήμες, επάνω «στις κέρινες πλάκες της ψυχής» των άψυχων, πολύτιμων αντικειμένων.
