Ποιο είναι το τραγούδι του καλοκαιριού, επίμονο σαν κάλεσμα ερωτικό που συνοδεύει εκκωφαντικά τις ανέμελες νύχτες μας, σαν μουσική υπόκρουση μιας μυστηριακής τελετής;
Ποιο είναι το σπάνιο έντομο που ζει μέσα στην γη σαν ταπεινό σκουλήκι για 17 χρόνια και αναδύεται απο το χώμα για να μεταμορφωθεί σε φτερωτή προνύμφη με διάφανα φτερά και μια συρτή μονότονη φωνή, σαν ινδουιστική mantra, αναζητώντας το θηλυκό του ταίρι για να ολοκληρώσει την σύντομη ζωη του;
Το μελωδικό τζιτζικι, σύμβολο αναγέννησης και αθανασίας αποτελεί πηγή έμπνευσης ποιητών και ζωγράφων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Ο Άισωπος περιγράφει το τζιτζικι ανέμελο και επιπόλαιο σε σχέση με το προνοητικό μυρμήγκι, ενώ στην αρχαία Αθήνα ο περίφημος ‘τέττιξ των Αθηναίων’ ήταν σύμβολο της αυτόχθονης καταγωγής και φορούσαν τον ‘χρυσό τέττιγα’’ ως περόνη στα μαλλια τους, για να αναδεικνύουν την Αθηναϊκή τους ρίζα.
Για τους αρχαίους Έλληνες τα τζιτζίκια ήταν οι άγγελοι των Μουσών στην γη και όπως συνήθιζαν οι πρόγονοι μας να ερμηνεύουν το ανεξήγητο με κάποιο μύθο, έτσι έπλασαν συναρπαστικά τον μύθο της θεάς της αυγής Ηούς και του ωραίου άτυχου θνητού Τιθωνού. Πάντα έπαιζαν επικίνδυνα οι θεοί με τους ανθρώπους και τους ξεγελούσαν με ερωτική ιερή μανία οδηγώντας τους νομοτελειακά στο αδιέξοδο της θνητής τους μοίρας.
Η Ηώς, λατινικά Aurora, ερωτεύεται παράφορα τον πανέμορφο Τιθωνό πρίγκηπα από την Τροία και τον απαγάγει για να βιώσει το πάθος της, χαρίζοντας του την αθανασία . Μόνο που παρέλειψε να ζητήσει από τον παντοδύναμο Δια να εμφυσήσει στον εραστή της την αιώνια νιότη. Έκαναν και παιδιά μαζί, αλλά το ανελέητο γήρας άρχισε να φθείρει τον ωραίο Τιθωνό και να τον συρρικνώνει σε ένα γερασμένο ανήμπορο άντρα με γλυκιά μελωδική φωνή, που όμως η φθαρμένη εικόνα του απωθούσε ερωτικά την αθάνατη ‘ηριγένεια θεά’.
Από οίκτο για τον θνητό εραστή της η Ηώς ζητά από τον Δία να μεταμορφώσει το ρυτιδωμένο σώμα του Τιθωνού σε τζιτζίκι που μεταλλάσσεται από σκουλήκι σε έντομο με φτερά και μονόχορδη φωνή , τραγουδώντας ασταμάτητα λίγο πριν ζευγαρώσει, για να πεθάνει αμέσως μετά.
Το αρσενικό τραγουδά και το θηλυκό γεννά μέσα στα δένδρα άπειρες νύμφες που επιστρέφουν στην γη για να μεταμορφωθούν και να ολοκληρώσουν τον αέναο κύκλο της Φύσης που αναγεννάται.
Ο Δίας τιμωρεί τον Τιθωνό γιατί διανοήθηκε να κερδίσει την αιώνια ζωη, χωρίς να σκεφθεί ότι οι Θεοί δεν χαρίζουν στον άνθρωπο την αθανασία, για να μην ανατραπεί η Συμπαντική ισορροπία.
Ωστόσο με θεϊκή επιείκεια ο ρυθμιστής των πάντων Δίας, του παραχωρεί μια ‘συμβολική αιωνιότητα’, μέσα από το ερωτικό τραγούδι του τζίτζικα που βιώνει τις αέναες μεταμορφώσεις του κύκλου της ζωής και του θανάτου .
Μαγεύει τα καλοκαίρια μας το μονότονο ‘ τζι,τζι,τζι’ που ποιητικά μεταπλάθει ο Οδυσσέας Ελυτης
«Ο βασιλιάς ο Ήλιος ζει;
Κι όλα αποκρίνονται μαζί
Ζει, ζει, ζει, ζει και ζει»
( Τα τζιτζίκια’ από την ποιητική συλλογή τα Ρω του Έρωτα)