Η φύση και τα θαυμαστά της έργα ακολουθούν ένα προκαθορισμένο κύκλο ζωής.
Τα θαυμαστά ανθρώπινα έργα όμως, όχι απαραίτητα. Εφόσον βέβαια ο δημιουργός τους (δηλ. ο άνθρωπος) φροντίζει να τους χαρίσει και δεύτερο και τρίτο και άπειρους κύκλους ζωής.
Αλήθεια; Ναι. Οι τάσεις του recycle , re-use, του re–model και του πιο πρόσφατου upcycle εγγυώνται προστασία του περιβάλλοντος και οικολογική ευαισθησία.
Που σημαίνει: και δεύτερη και τρίτη ζωή, και αναβάθμιση, ακόμα και.. μετενσάρκωση. Των άψυχων βέβαια – προς το παρόν, τουλάχιστον.
Όλα ξεκίνησαν κάποτε από την τάση του ρετρό: που απεικόνισε την έμφυτη στον άνθρωπο νοσταλγία για παλιότερες εποχές, μόδες, μάρκες, αντικείμενα, μουσικές, τεχνοτροπίες. Κι έτσι, βλέπουμε ρετρό- ή αλλιώς επιστροφή- κάποιων στυλιστικών εμβλημάτων όπως παντελόνια καμπάνα και μυτερούς γιακάδες της δεκαετίας του ’70, γκλίτερ και βάτες του 80, θρυλικούς σκαραβαίους και deux chevaux, και τέλος πάντων ό,τι σταδιακά αναβαπτίστηκε, ως ονομασία, σε «vintage». Μέχρι να σβήσουν κι αυτά και να δώσουν τη θέση τους σε άλλα ρετρό.. της μόδας!
Ο χρόνος όμως προχωράει, οι ανάγκες αλλάζουν, η τεχνολογία μεγαλουργεί (καμμιά φορά επικίνδυνα – αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία) και το απανταχού design καλείται να ανταποκριθεί. Το οποίο και πράττει, προτείνοντας λύσεις που αυτή τη φορά προσπερνούν νοσταλγία και στείρες επαναλήψεις και απαντούν σε θέματα βιωσιμότητας και ρύπανσης περιβάλλοντος, αλλά και ηθικής κατανάλωσης.
Τρανό παράδειγμα, το remodeling
Αντί να γκρεμίσουμε/καταστρέψουμε/αντικαταστήσουμε με καινούργιο εξαρχής, ανασχεδιάζουμε/αναπλάθουμε/ανακατασκευάζουμε και παραδίδουμε το ίδιο έργο, όχι πάντα για την ίδια χρήση, εκσυγχρονισμένο και προσαρμοσμένο στις σύγχρονες ανάγκες μας. Brand new, κοινώς!
Το remodeling βρίσκει ευρύτατες εφαρμογές παντού, συνηθέστερα όμως στον κατασκευαστικό κλάδο και στη διακόσμηση. Χωρίς να είμαι ( καθόλου) ειδικός, βρίσκω πολύ σπουδαία τη μαεστρία να μπορείς να κρατήσεις το χαρακτήρα, το ύφος και τον πυρήνα ενός παλιού, διατηρητέου κάποιες φορές, κτιρίου, να συντηρήσεις επισκευάζοντας ό,τι αντέχει ακόμα στο χρόνο, και να το ανακατασκευάσεις δραστικά αποδίδοντάς το στο κοινό του, υπερσύγχρονο, λειτουργικό και ταυτόχρονα αισθητικά υπέροχο.
Νομίζω ότι στα ρούχα και στη μόδα είναι πολύ ευπρόσδεκτες, σήμερα ειδικά, οι «δημιουργικές» μεταποιήσεις, όπως ένα ανδρικό παλτό αν στολιστεί ανάλογα γίνεται γυναικείο, ένα παντελόνι φούστα, μία φούστα στράπλες φόρεμα, ένα πουλόβερ ζακέτα με κουμπιά, κλπ, κλπ, όρεξη, τεχνική και φαντασία να έχεις.
Όμως η πιο πρόσφατη μεγάλη τάση είναι το upcycling
Κάτι περισσότερο από την ανάπλαση, κάτι παραπέρα από την ανακύκλωση, το fashion upcycling δεν χρησιμοποιεί ένα ανακυκλώσιμο ρούχο για να κάνει ένα καινούργιο, αλλά «διαλύει» τα υλικά του ή μεταχειρίζεται κατεστραμμένα υλικά άλλων ειδών και τα ανασυνθέτει για να κατασκευαστεί ένα τελείως άλλο, καινούργιο και αναβαθμισμένο σχεδιαστικά αλλά και οικολογικά κομμάτι. Αποτέλεσμα: λιγότερες πρώτες ύλες, λιγότερη κατανάλωση ενέργειας, λιγότερη ρύπανση, λιγότερη υπερθέρμανση του πλανήτη. Και βέβαια, τα brands που υιοθετούν αυτή τη μέθοδο έρχονται σε μετωπική σύγκρουση με τη σπάταλη βιομηχανία του fast fashion.
Σταχυολογώ εδώ, κάποια παραδείγματα
Άνορακ από ανακυκλωμένα πλαστικά μπουκάλια από μάρκα που μαζεύει τόνους από κομμάτια για πέταμα, τα ανακυκλώνει και τα αναβαθμίζει σε πολύ προχωρημένα, σχεδόν φουτουριστικά μοντέλα. ‘Άλλη, φτιάχνει μαγιό από χρησιμοποιημένα δίχτυα ψαρέματος και πλαστικά περισυλλεγμένα από τους ωκεανούς! Ομοίως, φτιάχνει ρούχα από 100% κουρέλια για πέταμα. Κι ένα ζευγάρι παλιά sneakers ονειρεύτηκε όταν γεράσει να γίνει ..τσάντα χειρός. Κι έγινε. Και η λίστα μεγαλώνει μέρα τη μέρα (καθώς και οι πωλήσεις τους). Κι
Το σίγουρο είναι ότι recycling, remodeling και το ανερχόμενο upcycling, εκτός από το θετικό τους αποτύπωμα στο Ευαγγέλιο της σωτηρίας του πλανήτη, εξασφαλίζουν αθανασία στους κύκλους ζωής του στυλ και των απανταχού εφαρμογών του.