Αν κάποιο δόντι δεν πονάει, τότε είναι και υγιές. Αυτή η σκέψη είναι ίσως η πιο διαδεδομένη και ταυτόχρονα η πιο επικίνδυνη αυταπάτη γύρω από τη στοματική υγεία. Όλοι μας, σε κάποια στιγμή, το έχουμε πει ή το έχουμε σκεφτεί. Κι όμως, τα δόντια δεν λειτουργούν όπως τα περισσότερα όργανα του σώματος. Πολλές φορές η σιωπή τους δεν σημαίνει ασφάλεια, αλλά κρυμμένη βλάβη.

Η απουσία πόνου δεν είναι απόδειξη υγείας. Συχνά είναι απλώς καθυστέρηση στη διάγνωση.

Ασθένειες που δεν “φωνάζουν”
Στο στόμα υπάρχουν παθήσεις που εξελίσσονται αργά, χωρίς εμφανή συμπτώματα για μήνες ή και χρόνια. Αυτός είναι ο λόγος που πολλοί άνθρωποι πηγαίνουν στον οδοντίατρο “όταν πονέσει” και τότε συνήθως η θεραπεία που χρειάζεται είναι πιο περίπλοκη.

Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα:

• Τερηδόνα που μεγαλώνει αθόρυβα έως ότου φτάσει στο νεύρο και εμφανιστεί έντονος πόνος.
• Περιοδοντίτιδα, μια χρόνια φλεγμονή των ούλων που συχνά εξελίσσεται χωρίς ενόχληση, μέχρι να το δόντι να χάσει στήριξη και να αρχίσει να κουνιέται.
• Ρωγμές ή μικροκατάγματα που δεν πονάνε, αλλά με τον χρόνο μπορούν να οδηγήσουν σε θραύση.
• Περιεμφυτευματίτιδα σε όσους έχουν εμφυτεύματα, μία “σιωπηλή” λοίμωξη που δεν πονάει μέχρι να είναι αργά.

Ο πόνος είναι προειδοποίηση. Αλλά δεν έρχεται πάντα την ώρα που πρέπει.

“Καλύτερα να το προσέξω” παρά “καλύτερα να μην το ξέρω”
Υπάρχει μια άλλη αυταπάτη εξίσου ανθρώπινη: Αν δεν το ψάξω, δεν θα βρω πρόβλημα.

Στην πραγματικότητα όμως συμβαίνει το αντίθετο. Η πρόληψη μειώνει τις θεραπείες, δεν τις αυξάνει. Ο έγκαιρος έλεγχος επιτρέπει μικρές παρεμβάσεις: Ένα απλό σφράγισμα αντί για απονεύρωση, ένας καθαρισμός αντί για περιοδοντική θεραπεία, μία συμβουλή αντί για επέμβαση.

Η σοφία της ηλικίας δεν βρίσκεται μόνο στην εμπειρία, αλλά και στην πρόβλεψη. Και η στοματική υγεία είναι από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Γιατί η ηλικία 50+ χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή
Με τα χρόνια, η στοματική κοιλότητα αλλάζει. Το σμάλτο γίνεται πιο ευάλωτο, τα ούλα πιο ευαίσθητα, το σάλιο μπορεί να μειωθεί λόγω φαρμάκων ή ορμονικών διαταραχών. Οι παλιές οδοντιατρικές εργασίες έχουν κι αυτές τον κύκλο ζωής τους.

Γι’ αυτό οι άνθρωποι άνω των 50, ακόμη κι όταν δεν έχουν ενόχληση, είναι καλό να κάνουν προγραμματισμένους ελέγχους 1–2 φορές τον χρόνο. Ο στόχος δεν είναι να βρεθεί πρόβλημα, είναι να μην δημιουργηθεί.

Η σιωπηλή φροντίδα είναι η καλύτερη θεραπεία
Ένα υγιές στόμα δεν χρειάζεται να πονάει για να ζητήσει προσοχή. Η πραγματική ασφάλεια έρχεται από τη συνέπεια, όχι από τον συναγερμό.

Αν δεν πονάει, μπορεί να είναι καλά.
Αλλά αν δεν το ελέγχω, δεν μπορώ να είμαι σίγουρος.

Καλύτερα ένα ραντεβού πριν εμφανιστεί το πρόβλημα παρά μια επίσκεψη επειδή είναι πλέον αργά.