Editorial

Όρια: Ορατά και Αόρατα

«Καλά όλα αυτά, αλλά το ξέρετε άραγε ότι καθόμαστε πάνω σ ’ένα ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί;».
Ο αγαπητός φίλος που διατύπωσε αρκετά δραματικά αυτή την ανησυχία στο τραπέζι της Αναστάσιμης μαγειρίτσας, δεν αναφερόταν στις γνωστές ανησυχητικές ηφαιστειακές δραστηριότητες, αλλά στην πρόσφατη πρωτοβουλία της Ελλάδας για τα χωροταξικά όρια των θαλασσών της, ενέργεια που φοβόταν ότι θα προκαλούσε άμεσα φωτιά και θύελλα στο Αιγαίο -κι όχι μόνο.

Προς ώρας, ευτυχώς, τα «ήρεμα νερά» δεν μοιάζουν να ανταριάζουν. Ωστόσο είναι άξιο ανάλυσης και περαιτέρω στοχασμού, τύπου ο tempora ο mores, το ότι μιλάμε σήμερα για όρια σαν κάτι κακό κι ολέθριο κι όχι σαν σύμβολο ασφάλειας και περιχαράκωσης ανεξαρτησίας, δικαιωμάτων κι εγγύησης ειρήνης τελικά.

Νοητά ή απτά, ορατά ή αόρατα τα ανά τη μάκρο -ή μίκρο- ζωή όρια πάντως, τραβάνε γραμμές διαφόρων χρωμάτων και υφών, άλλοτε μεταξωτές, άλλοτε αγκαθωτές, τεθλασμένες ή ευθείες, ή με πολλά παρακλάδια και παρακάμψεις. Γραμμές που διαχωρίζουν (από εδώ εγώ, από εκεί εσύ), που ορίζουν (αυτοτέλειες ή υποτέλειες), που ξεχωρίζουν και διαλογίζουν (οι βόρειοι και οι νότιοι, οι ανατολικοί κι οι δυτικοί, οι λευκοί και οι έγχρωμοι…).

Καταγράφω λίστα ορίων επιγραμματικά, και σταχυολογώ σωρηδόν όρια… εις το άπειρον, όπως: ταχύτητας, οικονομικά, πίστωσης, αναλήψεων, χιλιομέτρων, ηλικίας για διάφορες δραστηριότητες, προσωπικά, οικογενειακά, υγείας (δείκτες και τιμές) περιβαντολογικά, χρονικά, φυσικά/γεωγραφικά, νομικά/δικονομικά, πληροφορικής (διαχείριση δεδομένων), γεωπολιτικά, και, και, και…τόσα όρια που σταματώ σοκαρισμένη: Με τόσα όρια στη ζωή μας πώς ισχυριζόμαστε ότι ζούμε ελεύθεροι, ανεξάρτητοι, κύριοι του εαυτού μας; Ούτε κατά διάνοια!
Μια ματιά πίσω στην παιδική ηλικία, εκεί που μπαίνουν οι θεμέλιες βάσεις (ο Ρουσσώ έλεγε από την κοιλιά της μάνας) κάπως με ηρεμεί. Τότε που, από ένστικτο ή σοφία ή και τα δύο, καλοί γονείς χτίζουν τη συναισθηματική ασφάλεια των παιδιών τους με αγάπη χωρίς όρια και με όρια σταθερά, ξεκάθαρα, φτιαγμένα από αγάπη.

Ίσως τελικά το μυστικό να είναι εκεί: Τα όρια τίθενται όχι για περιορισμό και καταπίεση, αλλά για περιφρούρηση μιας όποιας περιοχής όπου εντός της η ανάπτυξη κι η ελευθερία είναι απεριόριστη, ακριβώς επειδή δεν απειλεί ούτε απειλείται από όμορες ή άλλες, διάφορες περιοχές.
Μήπως άλλωστε στην αβέβαιη εποχή μας η ασφάλεια κι η γαλήνη δεν είναι οι καινούργιες λέξεις για ελευθερία και ευτυχία – χωρίς όρια;

Σε αυτό το τεύχος, παρουσιάζουμε με τιμή συνέντευξη που έδωσε στο JAN ο καθηγητής διεθνολόγος κ. Κωνσταντίνος Φίλης για την εκτελεσθείσα πρόσφατα υποχρέωση της χώρας μας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να ορίσει τα απώτατα δυνητικά όρια των θαλασσίων ζωνών της.

Οι συνεργάτες μας επίσης αναλύουν από τη σκοπιά της στήλης τους τα όρια, ορατά και μη, που ορίζουν την κάθε πτυχή της ζωής μας.

Διαβάστε εδώ:

Τα παιδιά χρειάζονται αγάπη και όρια!, από τον Δρ. Αντώνιο Ντακανάλη
Μπορεί η Ευρώπη να δημιουργήσει ένα πιο ασφαλές διαδίκτυο για τα παιδιά της;, από τον Δημήτρη Δημητριάδη | TheFutureCats
«Όρια: Η Σιωπηλή Δύναμη των Σχέσεων», από τη Μάρθα Μυλωνά
Πειθαρχία. Είναι ο νέος εθισμός;, από την Έφη Καρακίτσου
«Αγάπη μου, δεν έχεις όρια (κι αυτό είναι το πρόβλημα)», από την Αναστασία Σιδέρη
Μαλλιά κουβάρια, από την Εμμανουέλα Νικολαΐδου
Τα όρια που μας διορθώνουν και… που μας λυτρώνουν, από την Τέτα Διαμαντοπούλου
Μαθαίνω τα όρια σου (μου)., από την Χριστίνα Τσίγκρη
Πώς έκανε την «έκπληξη» η «Μαρία της Σιωπής», από την Ξένια Κούρτογλου
«Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας» η 9η Φεβρουαρίου, ημέρα θανάτου του Εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού, από την Κλέα Σουγιουλτζόγλου
Ομορφιά χωρίς όρια, από την Έλενα Ντάκουλα