«Ο γέρων νέος εγένετο (υπήρξε), ο δε νέος άδηλον ει εις γήρας αφίξεται» – Δημόκριτος
Το Γήρας (ομόρριζο Γέρας = Βραβείον), είναι ένα φυσιολογικό εξελικτικό, προγραμματισμένο φαινόμενον διαταραχής της ομοιόστασης (ομοιοστένωση), το οποίον χαρακτηρίζεται απο έκπτωση / απώλεια των εφεδριών των οργανικών συστημάτων και εκφύλιση των ιστών.
Πώς εκτιμάται η Γήρανση;
Αυτή είναι πολυπαραμετρική και περιλαμβάνει:
1. Φυσική κατάσταση: βάδιση, ταχύτητα βηματισμού, μυϊκή ισχύς, πτώσεις, κατάσταση θρέψεως, συν-νοσηρότητες / καρδιοαναπνευστικες – ηπατονεφρικές, πολυφαρμακία.
2.Γνωσιακές λειτουργίες: μνήμη, προσανατολισμός / χρόνου, χώρου, προσώπων.
3.Συναισθηματική υγεία : ψυχολογική, οικογενειακή, κοινωνικο-οικονομική.
Ποιά συστήματα και πώς επηρεάζονται από την γήρανση;
Δέρμα: φωτογήρανση και απώλεια κολλαγόνου κατά 75%.
Μυοσκελετικό: σαρκοπενία / ελλάτωση μυϊκής μάζας με αύξηση του μυϊκού λίπους.
Νευρικό σύστημα: Γεύση, Όσφρηση, Οφθαλμοί, Ακοή, διαταραχή μνήμης, ισορροπίας, έκπτωση γεύσης, όσφρησης, οπτικής και ακουστικης οξύτητας, γνωσιακών λειτουργιών, χαλάρωση βλεφάρων.
Καρδιοαναπνευστικό: αθηρωμάτωση, στεφανιαία νόσος, ασβεστώσεις βαλβίδων, αγγείων, απώλεια ελαστικότητας αγγείων και αναπνευστικών οδών, αύξηση των υποδοχέων ACE-2 (για την υπέρταση και τον COVID-19).
Ηπατο-Νεφρικό: ελάττωση μάζας οργάνων με επιβράδυνση κάθαρσης αποβολής των φαρμάκων και κίνδυνο τοξικότητος.
Στόμα – Οισοφάγος – Στομαχος – Έντερο: ατροφίες, Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, εκκολπώματα.
Αιμοποιητικό σύστημα: ελάττωση των αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων συμπεριλαμβανομένου του ανοσοποιητικού και θρομβοφιλία λόγω αύξησης των παραγόντων πήξεως και συνύπαρξης χρόνια χαμηλής φλεγμονής.
Συνοπτικά, η διαταραχή της ομοιόστασης στην γήρανση οδηγεί στις μείζονες παθολογίες: Κακοήθειες, Σακχαρώδη Διαβήτη, καρδιαγγειακά και νευροεκφυλιστικά νοσήματα.
Υπάρχουν τρόποι για υγιή γήρανση και επιμήκυνση της διαρκείας ζωής;
Εξωγενείς παράγοντες όπως υγιής διατροφή, σωματική άσκηση και φάρμακα αποδεδειγμένα ωφελούν. Τελευταία στην αντιγηραντική διεργασία έχει προστεθεί και το εντερικό Μικροβίωμα.
Τι είναι το Μικροβίωμα;
Αυτό αποτελεί ένα σημαντικό συστατικό του ανοσοποιητικού συστήματος (φυσικής ανόσια), το οποίον εμποδίζει την ανάπτυξη των παθογόνων μικροοργανισμών και ρυθμιζει την ισορροπία μεταξύ φλεγμονής και ανοσοποιητικού. Η σύνθεση είναι ένα άθροισμα μικροβίων, ιών και μυκήτων. Προϊούσης της ηλικίας ελαττώνεται η ποικιλότητα των μικροβίων του εντέρου και αυξάνονται τα παθογόνα μικρόβια.
Πώς μπορεί να βελτιωθεί το Μικροβίωμα ;
Σημαντική βελτιστοποίηση του Μικροβιώματος επιτυγχάνεται με την ελάττωση των συνολικών θερμίδων, την διαλείπουσα δίαιτα και την μεσογειακή διατροφή.
Επιπροσθέτως, η φυσική άσκηση (πέραν των δεδομένων ευεργετημάτων στο καρδιαγγειακό και ανοσοποιητικό σύστημα συμβάλλει και στην βελτιστοποίηση του Μικροβιώματος, αυξάνοντας τα ευεργετικά μικρόβια που παράγουν Βουτυρικό οξύ που ακολούθως ελαττώνουν τα παθογόνα και αυξάνουν την βιοποικιλότητα των μικροβίων. Ωστόσο, τα αποτελέσματα ειναι αναστρέψιμα με την παύση της άσκησης.
Η ρεσβερατρόλη / φυσική πολυφαινόλη (αφθονεί στον φλοιό και τους πυρήνες των σταφυλιών, μούρα και αράπικα φυστίκια) και τα προβιοτικά βελτιώνουν την ποιότητα και την βιοποικιλότητα του Μικροβιώματος.
Φαρμακευτικές ουσίες όπως η Rapamycin, Ασπιρίνη και οι αντιδιαβητικοί παράγοντες Metformin και Acarbose, βελτιώνουν επιπροσθέτως και την ποιότητα του Μικροβιώματος.
Η φυσική τακτική μυική άσκηση δρα ευεργετικά, στο καρδιαγγειακό, αναπνευστικό, μυϊκό, νευρικό, ενδοκρινικό σύστημα / συμπεριλαμβάνοντας τον μεταβολισμό και την σύσταση του σώματος (βάρος, οστά, μύες, λίπος) και τελικά βελτιώνει την γήρανση ποιοτικά και ποσοτικά.
Μέτρια έως εντατική άσκηση πάνω από 450min/εβδομάδα, σε σχέση με την ελάχιστη μυϊκή άσκηση 150min / εβδομάδα, συνδυάζεται με επιμήκυνση της διάρκειας ζωής.
