Σπύρος Καβουνίδης: A Man of All Seasons

Η σελίδα έχει την χαρά να σας παρουσιάσει σήμερα τον Σπύρο Καβουνίδη, ετών 78+, και 100% πρότυπο Just a Number, όπως θα διαπιστώσετε ευθύς αμέσως.

Πριν από αυτό, ένα σύντομο βιογραφικό του (ευγνωμοσύνη, πάντα, όταν «βαριά» βιογραφικά πολλών σελίδων μού προωθούνται σε λίγες γραμμές: ο ορισμός της σεμνότητας των πραγματικά σημαντικών). 

Ο Σπύρος Καβουνίδης γεννήθηκε στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 1944. Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc και Ph.D του Stanford University όπου εργάστηκε και ως teaching assistant.
Διετέλεσε πρόεδρος του International Student Association του Stanford. Εκεί στη Βόρεια Καλιφόρνια για 4 ½ χρόνια, συμμετείχε ενεργά στις συχνές διαδηλώσεις ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ και παρακολούθησε πολλές δεκάδες συναυλίες ροκ μεταξύ των οποίων και αυτή του Altamont και πολλές στο Fillmore West του Σαν Φρανσίσκο.
Μέλος αρχικά της Δημοκρατικής Άμυνας και μετά του ΠΑΚ. Συνελήφθη τον Μάρτιο του ’74 και ελευθερώθηκε με την πτώση της Χούντας. Lecturer Εδαφομηχανικής στο Imperial College του Λονδίνου (1978-1980). 
Εργάστηκε ως Εδαφομηχανικός.
Το 1989 διετέλεσε Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών. Το 1993 συνίδρυσε την εταιρία ΕΔΑΦΟΣ, της οποίας είναι Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος. Υπήρξε μέλος των Κεντρικών Επιτροπών του ΠΑΣΟΚ, της Σοσιαλιστικής Πορείας και του Συνασπισμού (έως το 2000).
Διετέλεσε Πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Εδαφομηχανικής και Γεωτεχνικής Μηχανικής (1998-2005).
Αρθρογραφεί συχνά για πολιτικά και κοινωνικά θέματα. Έχουν εκδοθεί 7 βιβλία του γενικού περιεχομένου, ένα τεχνικού αντικειμένου και πάνω από 110 επιστημονικές δημοσιεύσεις. Επίσης συμμετείχε στην συγγραφή τριών συλλογικών τόμων. Έχει δύο παιδιά, τον Κώστα και την Αθηνά. 
Συμβιώνει με την Μαρία Στρατηγάκη.

O Σπύρος Καβουνίδης με μαεστρία ζογκλέρ, πιστεύω, συνδυάζει στη ζωή του, ανάλογα με τις εποχές της, επιστήμη και καριέρα, ακτιβισμό, αντιστασιακή δράση,πολιτική και λογοτεχνία. Με ηχητικό φόντο σε όλα, νοητό και μη, το ροκ! 

‘Ενας θετικός επιστήμων αλλά και φιλοσοφημένος στοχαστής, βαθιά πολιτικοποιημένος αλλά ποτέ μονολιθικός, ποτέ βαρύγδουπος αλλά με λεπτό πνεύμα, περιγράφει απλά και λιτά μια πλούσια, πολυκύμαντη ζωή που με σοφία σήμερα προσαρμόζει στις ανάγκες του και στην ευχαρίστηση του, χωρίς να αγνοεί, αλλά και ούτε να καταβάλλεται,  από την ηλικία του.

Κύριε Καβουνίδη, ας πιάσουμε το νήμα από την αρχή των «αγώνων» στους οποίους  συμμετείχατε ανά τις διάφορες φάσεις της ζωής σας: πόσο καθοριστικό ήταν  το κίνημα των φοιτητών στις ΗΠΑ, στα χρόνια του ’60 – για εσάς αλλά και για τα μετέπειτα ανάλογα κινήματα; 

Το κίνημα στην Αμερική κράτησε περίπου 10 χρόνια, ας πούμε αυθαιρέτως 1964-1974. Όταν πήγα στην Αμερική το 1968, στο Στάνφορντ, δηλαδή κοντά στο Σαν Φρανσίσκο, ήταν πολύ ανεπτυγμένο, ιδιαίτερα δε σε αυτή την περιοχή της Β. Καλιφόρνιας. Ναι, έπαιξε μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωσή μου. 

Συνάντηση Καβουνίδη με πρόεδρο του Στάνφορντ (από Stanford Observer, 1970)

Ο Μάης του ’68, σε Γαλλία και αλλού, κράτησε πολύ λιγότερο. Βέβαια το κύριο του Μάη στη Γαλλία ήταν η πολιτική αμφισβήτηση – αμφισβήτηση της πολιτικής εξουσίας. Στην Αμερική ήταν αντίθεση μεν στην εξουσία των ρεπουμπλικάνων (Νίξον κλπ) – με κύριο θέμα τον πόλεμο του Βιετνάμ – αλλά ήταν γενικότερα αμφισβήτηση των παλιότερων γενιών. Προφανώς επηρέασε κινήματα αλλού (ακόμα και στην Πράγα όσο κράτησε, ή στο Μεξικό). Επηρέασε καθυστερημένα και τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης στην Ελλάδα.

Η μουσική των δεκαετιών 1960 και 1970, ούσα από μόνη της μία επανάσταση σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες, πήγε χέρι-χέρι με τα κινήματα τα φοιτητικά, εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ, για τα δικαιώματα των Αφροαμερικανών,  κ.α. Τι αντιπροσωπεύει ακριβώς  για σας η μουσική και ειδικότερα οι περίφημες συναυλίες  ροκ και ποπ της εποχής;

Πριν πάω στην Αμερική ήδη αγαπούσα το ροκ εν ρολ. Πιτσιρικάς είχα πάει στην προβολή του “Rock around the clock” με τον Bill Haley and the Comets. Να σας πω και κάτι ακόμα. Όταν είχαν έλθει οι Platters (δεκαετία του ’50) και έπαιξαν στα Αστέρια Γλυφάδας μια παρέα 13 έως 15 ετών, δηλαδή πολύ μικροί για να πάμε μέσα, πήραμε ένα καΐκι και αγκυροβολήσαμε έξω από τα Αστέρια και παρακολουθήσαμε τους Platters.

Πηγαίνοντας στην Καλιφόρνια γρήγορα – δεν ήθελα και πολύ – μπήκα και συμμετείχα στις διαδηλώσεις – μάλιστα συμμετείχα σε μία κίνηση Νέας Αριστεράς στο Στάνφορντ. Διαδηλώναμε και στο Στάνφορντ και στο Μπέρκλεϋ (που απέχει μία ώρα) και στο Σαν Φρανσίσκο. Τότε οι διαδηλώσεις ήταν «ολιστικές» γιατί εκτός από την αντίθεση στον πόλεμο του Βιετνάμ υποστήριζαν την ισότητα των φύλων και εναντιώνονταν στον ρατσισμό. Μάλιστα στην περιοχή της Βόρειας Καλιφόρνιας ήταν και υπέρ των (μεξικανών) εργατών γης.

Αντιχουντική εκδήλωση στο Σαν Φρανσίσκο (Σ.Κ. με μπαντάνα..)

Η μουσική ροκ ήταν πάντα μέσα στις διαδηλώσεις. Όχι σαν μουσική επένδυσή τους αλλά ως βασικό μέρος της αμφισβήτησης του συντηρητισμού. Τη χάρηκα σε πολλές διαδηλώσεις αλλά κυρίως σε στάδια και θέατρα. Πήγαινα πολύ συχνά στο Fillmore West όπου παρακολουθούσα τόσο τις «τοπικές» μπάντες, όπως Jefferson Airplane, Grateful Dead, Quicksilver, Creedence, όσο και δεκάδες μπάντες που ερχόντουσαν από πιο μακριά. Στο περσινό βιβλίο μου «Λόγια» έχω ένα κατάλογο με τα συγκροτήματα που έχω δει ζωντανά – και είναι πολλά… 

Υπήρξατε πολύ ενεργό μέλος του αντι-δικτατορικού αγώνα, στην Ελλάδα. Υπάρχουν σήμερα ανάλογα συστηματικά   κινήματα εναντίον των αυταρχικών πολιτευμάτων;

Απόκομμα συνέντευξης του Σ.Κ.στη Le Monde, Ιούλιος 1974, με τίτλο «Συνάντησα τον πρώτο αποφυλακισμένο πολιτικό κρατούμενο»

Να σας πω την αλήθεια δεν γνωρίζω παραπάνω από ότι διαβάζω στις εφημερίδες. Πάντως υπάρχει και μια διαφορά. Στην Ελλάδα είχαμε καθαρά μια στρατιωτική δικτατορία. Σε διάφορα αυταρχικά καθεστώτα όπως π.χ. στην Ουγγαρία και αλλού το τυπικό μέρος ενός δημοκρατικού πολιτεύματος υπάρχει. Ίσως δεν υπάρχουν στέρεα “checks and balances” πράγμα που εκμεταλλεύονται αυταρχικοί ηγέτες…

Πώς αξιολογείτε την επίδραση της  ψηφιακής επανάστασης στην κοινωνία και στον πολιτισμό μας, γενικά;    

Αλλάζουν τα πράγματα και…. μας αφήνουν πίσω. Σκεφτείτε ότι όταν έκανα το διδακτορικό μου έγραψα μεγάλο πρόγραμμα στην γλώσσα Fortran4 τρυπώντας κάρτες! Σήμερα πολλά πράγματα τα βρίσκεις εύκολα πληκτρολογώντας – ιδίως η νέα γενιά. Από την άλλη μοιάζει να υποχωρεί η ανθρώπινη επαφή. 

Η επιστήμη σας είναι η Εδαφομηχανική που ορίζει και την κύρια σταδιοδρομία σας. Παράλληλα, όμως υπήρξατε ιδιαίτερα  ενεργός στην Πολιτική και μάλιστα από θέσεις μεγάλης ευθύνης και πολύ απαιτητικές. ‘Ηταν δύσκολος ο συγκερασμός αυτός, από πρακτικής πλευράς (χρόνος απασχόλησης) αλλά και από πλευράς συναισθηματικής;

Μετά από κυβερνητική σύσκεψη με Α. Σαμαρά, Α.Ψαρουδά-Μπενάκη, Τ. Τζανετάκη (πρωθυπουργό), Β.Κοντογιαννόπουλο και Γ.Σουφλιά.

Προσπάθησα να μην μπλέξω τα δύο. Πάντως η ανάμιξή μου με την πολιτική σε δημόσια θέση κράτησε μόλις 4 μήνες (το 1989, κυβέρνηση Τζανετάκη και υπηρεσιακή). Μετά δεν θέλησα να συνεχίσω, τότε φτιάξαμε και την εταιρία μελετών. Η πολιτική ενασχόληση σε κομματικά όργανα πάντα γινόταν σε ώρες εκτός εργασίας. 


Κι ύστερα, ήρθε η λογοτεχνία. Εκτός από τις πολλές και σημαντικές  επιστημονικές σας εκδόσεις, είστε συγγραφέας, αναγνωρισμένης λογοτεχνικής αξίας, και τα βιβλία σας, κυρίως βιωματικά, αγαπώνται (και) από το πλατύ κοινό.  Μιλήστε μας λίγο για τη συγγραφική σας ιδιότητα.

Βιβλίο Σ.Κ. ειδικότητας Εδαφομηχανικής

Πέραν των επιστημονικών (εδαφομηχανική) ξεκίνησα από το ’75 να γράφω χρονογραφήματα στο περιοδικό ΑΝΤΙ. Συνέχισα κατά καιρούς λιγότερο ή περισσότερο έντονα, με άρθρα πολιτικού ή κοινωνικού περιεχομένου, πολλά από τα οποία συγκεντρώθηκαν σε βιβλία. 

Το τελευταίο τέτοιο είναι περσινό το «Λόγια» – όπου μάλιστα έχει αρκετά κείμενα που αφορούν στην ροκ μουσική, την αμφισβήτηση κλπ που με ρωτήσατε προηγουμένως. 

Το τελευταίο μου «Πρώτη Φορά, Ξανά» βγήκε πριν λίγους μήνες και αποτελείται από (αδημοσίευτες) ιστοριούλες.

Εξώφυλλο του "Πρώτη Φορά, Ξανά" (φωτογραφία αυτοσχέδιου σκακιού από χαρτί, ξερό ψωμί και κουκούτσια ελιάς που έπαιζε σκάκι ο Σ.Κ. με συγκρατούμενο του στο κρατητήριο)

Να σας πω την αλήθεια γράφω όποτε μου έρθει η διάθεση – δεν το προγραμματίζω. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα περιόρισα την επαγγελματική εργασία μου σε περίπου 5 ώρες την ημέρα κι έτσι έχω τα απογεύματα ελεύθερα για να γράψω ή να χαζέψω ή να (ξανά) ακούσω μουσική ροκ.

Από την παρουσίαση των βιβλίων "Λόγια" και "Πρώτη Φορά, Ξανά" με Μ.Μητσό (συντονιστή), Α.Δαμιανίδη, Π.Ευθυμίου και Α.Διαμαντοπούλου

Ένα εύλογο ερώτημα που μου προκύπτει όταν συναντώ πολυσχιδείς, με πολλές δραστηριότητες προσωπικότητες: Πώς τα καταφέρνετε στη διαχείριση του χρόνου σας;

Όπως είπα και πριν, τώρα πια έχω περιορίσει τις ώρες γραφείου. Αυτό κυρίως γιατί χρειάζομαι περισσότερο χρόνο ανάπαυσης. Παλιότερα, που μπορούσα, περιόριζα τον χρόνο ανάπαυσης. 

Και η καθημερινότητα; Κοινωνικότητα, οικογενειακή ζωή, ελεύθερος και προσωπικός χρόνος , ποιο είναι για σας το ιδανικό «μίγμα»;

Δεν υπάρχει – τουλάχιστον δεν ξέρω – ιδανικό μίγμα. Είναι ό,τι προκύψει. Άλλωστε, αν εξαιρέσει κανείς κάποιες απαιτήσεις της δουλειάς, αν δεν προλάβεις μια μέρα το κάνεις (π.χ. το να γράφεις) την επόμενη. Άσε που υπάρχουν και τα Σαββατοκύριακα. 

Συμβιώνετε με τη Μαρία Στρατηγάκη, καθηγήτρια του Παντείου, πρώην Αντιδήμαρχο, πασίγνωστη για το ηγετικό της έργο κι ενασχόληση της με τα θέματα Ισότητας των Φύλων. Μητέρα σας ήταν η Δομνίτσα Λανίτου, πρωταθλήτρια στίβου, πρώτη Ελληνίδα  που έλαβε μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες (1936, Βερολίνο).
Πέρα από την προφανή λοιπόν στάση σας ως προς την ισότητα των φύλων, πώς βλέπετε την εξέλιξη της Ελληνίδας σήμερα στον εργασιακό  χώρο;

Παρουσίαση του βιβλίου "Δομνίτσα η πρωτοπόρος" του Σ.Καβουνίδη , αριστερά Μαρία Δαμανάκη και Παύλος Τσίμας, δεξιά Νίκος Μπίστή και Αγγέλα Κοκκόλα (2003)

Επί τη ευκαιρία να σας πω ότι το 2003 έβγαλα ένα λεύκωμα – βιογραφία για την μητέρα μου που μάλιστα παρουσιάστηκε και στην Αθήνα και στην Λεμεσό. Επίσης να συμπληρώσω ότι η μητέρα μου ήταν από αρκετά νωρίς μέλος του Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας. 
Σε αυτό που ρωτάτε, μαθαίνω κι εγώ από την συμβία μου… Πάντως έχω την εντύπωση ότι υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα να καλυφθεί για την Ελληνίδα, τόσο στην εργασία όσο και στο σπίτι. 

Κύριε Καβουνίδη, εκ μέρους του Just a Number σας ευχαριστώ πολύ! 

Κι εγώ – Number 78+ – σας ευχαριστώ!

NEWSLETTER

Πρωτογενή άρθρα και καινούργιο περιεχόμενο στο email σας κάθε 15 ημέρες

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

Ακολουθήστε το κανάλι μας στο Youtube εδώ

JUST A NUMBER

Εγγραφείτε στο Newsletter μας

Τα πιο ενδιαφέροντα άρθρα στο email σας, κάθε 15 ημέρες!

JUST A NUMBER

Εγραφείτε στο Newsletter μας