Ο Σεπτέμβρης φέρνει πάντα μαζί του μια δόση νοσταλγίας. Η μυρωδιά της κιμωλίας και των φρεσκοτυπωμένων βιβλίων, η μπλε κόλλα και το πλαστικό στα καινούρια τετράδια, η νέα τσάντα και κασετίνα, η μπλε ποδιά και η κορδέλα, ο ήχος του κουδουνιού και τα ποδοβολητά στην αυλή είναι μνήμες που, για μένα τουλάχιστον, μοιάζουν ανεξίτηλες.
Το σχολείο δεν ήταν μόνο θρανία, διαλείμματα, γιορτές, διαγωνίσματα και εκδρομές. Ήταν η πρώτη μας «μικρογραφία κοινωνίας». Εκεί μάθαμε να συνυπάρχουμε, να δημιουργούμε ομάδες, να ζούμε χαρές και λύπες. Οι καβγάδες με συμμαθητές, οι παρεξηγήσεις, οι “δεν σου μιλάω” φάσεις ήταν οι πρώτες πρόβες για τις ανθρώπινες σχέσεις. Εκεί μάθαμε να κρατάμε μούτρα αλλά και να ζητάμε συγγνώμη,
Οι πρώτες μας ανασφάλειες
Η επιστροφή στα θρανία σήμαινε λαχτάρα να ξαναδούμε τους φίλους, αλλά και φόβο μήπως γελάσουν μαζί μας γιατί αλλάξαμε μέσα στο καλοκαίρι: ψηλώσαμε, γίναμε αδέξιοι, βγάλαμε ακμή, ή πήραμε κιλά από τα καλοκαιρινά παγωτά. Αυτές οι μικρές ανησυχίες ήταν οι πρώτες μας εμπειρίες κοινωνικής αποδοχής και απόρριψης.
Οι φιλίες που έμειναν στη μνήμη μας
Η φιλία στο σχολείο έχει κάτι το απόλυτο. Οι «κολλητοί» ήταν οι πρώτοι που μας υπερασπίστηκαν, που μοιράστηκαν το σάντουιτς τους και που κράτησαν μυστικά σαν όρκους αίματος. Ακόμη κι αν χαθήκαμε στην πορεία, εκεί γεννήθηκε η αίσθηση του «ανήκω κάπου». Γι’ αυτό και ένα μήνυμα από έναν παλιό συμμαθητή μπορεί να συγκινήσει περισσότερο από μια επαγγελματική διάκριση.
Οι πρώτοι έρωτες
Άγουροι αλλά εκρηκτικοί. Ένα βλέμμα την ώρα της Ιστορίας, ένα δειλό άγγιγμα στο διάλειμμα, ένα σημείωμα διπλωμένο σαν οριγκάμι με τη λέξη «Σ’ αγαπώ». Μπορεί να μην κράτησαν, αλλά εκείνη η πρώτη φλόγα μένει ανεξίτηλη, γιατί ήταν η πρώτη φορά που νιώσαμε την καρδιά μας να χτυπάει πιο δυνατά κι από το κουδούνι.
Οι πρώτες συνεργασίες
Το σχολείο δεν ήταν μόνο μάθημα και γνώσεις, αλλά και η πρώτη μας «πρόβα» για τη ζωή: Ομάδες για project, διοργάνωση γιορτών, οι πρώτες εκδρομές. Ακόμη και συνεργασίες που έμελλε να γίνουν επαγγελματικές ξεκίνησαν τότε βασισμένες στην εμπιστοσύνη που χτίστηκε μέσα από χρόνια συνύπαρξης. Πού να φανταζόσουν ότι ο Μανώλης ο αιώνιος διπλανός σου θα γινόταν τελικά συνέταιρος σου ή η Μαρία του πρώτου θρανίου με τα χοντρά γυαλιά προϊσταμένη σου;
Οι δάσκαλοι
Πρώτοι καθοδηγητές, άλλοτε αυστηροί σαν στρατιωτικοί κι άλλοτε τρυφεροί σαν δεύτεροι γονείς.
Μας έμαθαν το σεβασμό και την «ιεραρχία», αλλά και να συνεργαζόμαστε και να ανταγωνιζόμαστε για τον καλύτερο βαθμό ή το μπράβο τους.
Μας μάλωναν γιατί «μιλάμε πολύ», αλλά τελικά μας έδωσαν το θάρρος να βρούμε τη φωνή μας.
Γιατί μένουν οι σχολικές μνήμες;
Ίσως γιατί τότε όλα ήταν «πρώτη φορά»: Πρώτοι φίλοι, πρώτοι έρωτες, πρώτη κοινωνία. Ίσως γιατί ήμασταν αληθινοί, χωρίς φίλτρα και στρατηγικές. Οι σχολικές σχέσεις είναι σαν τις πρώτες γρατζουνιές στην ψυχή: Δεν πονάνε πια, αλλά άφησαν σημάδι.
Κι έτσι, κάθε Σεπτέμβρη, όταν βλέπουμε τα παιδιά να ξεχύνονται με τις σάκες στο δρόμο ή να γελούν στο προαύλιο, κάτι μέσα μας ψιθυρίζει:
«Ήμουν κι εγώ εκεί.»
