Αθήνα, δεκαετία του ’70. Μια teenager στο νεανικό της δωμάτιο, που μόλις “προβιβάστηκε” από κοριτσίστικο σε εφηβικό, χάρις σε άφθονες αφίσες λατρεμένων σταρ που καλύπτουν επιμελώς, αν και άγαρμπα, τη -μισητή πια- ροζ ταπετσαρία με τα ανθάκια, και σε μια χαοτική ακαταστασία από δίσκους βινυλίου και περιοδικά χυμένα ανέμελα στο πάτωμα. Είναι μπρούμυτα στο χαλί κι έχει χωμένο το πρόσωπό της σε ένα περιοδικό μόδας της εποχής, αφού ενημερώνεται, με θρησκευτική ευλάβεια, για τις “προσταγές της νέας μόδας”. Θα συνεχίσει για πολλά χρόνια ακόμα αυτή την περιοδική ενημέρωση, κάθε άνοιξη και φθινόπωρο, με την ίδια αφοσίωση και σεβασμό στις στιλιστικές προσταγές, ακόμα κι όταν, νεαρή γυναίκα πια, την ίδια ώρα αμφισβητεί και επιλεκτικά υπακούει (ή όχι) σε κάποιες άλλες “προσταγές”, από το άμεσο οικογενειακό της ή και από το ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό περιβάλλον.
Και μετά, σταδιακά, κάτι άλλαξε – και όχι μόνο μέσα της. Είμαστε στο νέο αιώνα και στη νέα χιλιετηρίδα και η μόδα πια δεν “προστάζει”, αλλά “προτείνει”.
Οι προτάσεις της μόδας τώρα ονομάζονται “τάσεις” και είναι πολλές και ποικίλες. Όπως και η ελευθερία να επιλέγει, να επιλέγει δηλαδή ό,τι πραγματικά την εκφράζει, ό,τι αναδεικνύει τα χαρακτηριστικά της και να αποκτά το προσωπικό της στιλ. Να είναι “ντυμένη” ο εαυτός της. Είναι αλήθεια ότι αυτή η αλλαγή (στη μόδα και εντός της) έγινε σταδιακά. Σταδιακά, οι σελίδες των εξειδικευμένων περιοδικών, πλέον και στο διαδίκτυο, πλημμύρισαν από πάμπολλες τάσεις, πολλές από αυτές μεταξύ τους αντιφατικές και αντίθετες, ώστε να εξασφαλίζεται η απόλυτη ελευθερία επιλογής, ενώ ταυτόχρονα να είναι κανείς σίγουρα στιλιστικά “in”. Και mini και maxi. Και oversize και skinny. Και safari και urban. Και punk και ladylike. Διαλέγετε και παίρνετε.
Σταδιακά, επίσης, κατάλαβε ότι με τις επιλογές της στέλνει, συνειδητά ή όχι, κι ένα μήνυμα πέρα από στιλιστικό. Και να που κάποια brands και collections βασίζονται αποκλειστικά σε ανακυκλωμένα κι ανακυκλώσιμα υλικά, από απορρίμματα και πλαστικά που ανασύρθηκαν από τους ωκεανούς μα και από σύγχρονες χωματερές για να μετατραπούν σε αξεσουάρ, ρούχα, ακόμα κι έργα τέχνης. Μπορείς να ακούσεις φράσεις όπως: “αυτό το γλυπτό ήταν κάποτε τηγάνι” ή “αυτά τα γυαλιά λέγονται We are Junk” – για κάποιο βάσιμο λόγο, προφανώς! Η μόδα επιστρατεύεται για την συμπερίληψη και την ανεκτικότητα στο διαφορετικό. Δέχεται χωρίς διαχωρισμούς ότι τα φύλα δεν είναι δύο, (non-binary) ούτε καν τρία, ούτε καν προσδιορίζονται στιλιστικά. Όπως και οι ηλικίες, που η μόδα επιμελώς δεν διαχωρίζει πλέον.
Και προχωράει ακάθεκτη η στρατευμένη πια μόδα να πολεμήσει υπέρ πίστεως στη δίκαιη και εύσπλαχνη μεταχείριση των αδύναμων και ευάλωτων. Των ζώων καταρχήν. Τώρα η φίλη μας κοιτάει με ενοχή τη γούνα που κάποτε με λαχτάρα και τεράστια χαρά απέκτησε και αισθάνεται πιο άνετα με την ψεύτικη οικολογική της – σε χρώμα θερμό φούξια, μάλιστα.
Ψάχνει τις ετικέτες κι υποστηρίζει μάρκες που εγγυώνται fair trade και δεν παράγονται σε χώρες γνωστές για την εκμετάλλευση ανήλικης εργασίας. Επιλέγει κοσμήματα από οίκους που περιφρουρούν και δεσμεύοντα για ανθρώπινες διαδικασίες εξόρυξης πολύτιμων μετάλλων και λίθων. Και, βεβαίως, αγαπά ιδιαίτερα τα ευφάνταστα faux bijoux από ανακυκλωμένα ή “αθώα” υλικά.
Στο τέλος, αυτό που σκέφτεται είναι ότι τα “στρατευμένα brands” μπορεί να μην είναι τόσο “απελευθερωμένα”, όπως τα χρόνια της ευημερίας και της ανεμελιάς. Ωστόσο, αυτή η στράτευση δεν παραπέμπει καθόλου σε μιλιταρισμό και πάλαι ποτέ “προσταγές”, αλλά σε καλό σκοπό και σε ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο μιας βιομηχανίας που μοιάζει να προσπαθεί, τουλάχιστον, να ακούσει τα αιτήματα της εποχής, κι ανάλογα να πράττει. Να μην αποκλείει, να συμπεριλαμβάνει.
Αυτό που προτείνει; Ελπίδα και αισιοδοξία, ότι η αισθητική και το στιλ δεν προσφέρονται μόνο για το χάρμα των οφθαλμών μας, αλλά και για τη σωτηρία της ζωής. Του πλανήτη, άρα και της δικής μας.
