Κανονικά, οι δεύτερες, τρίτες και περισσότερες ζωές είναι, καθαρά, αρμοδιότητα της μεταφυσικής. Αμέσως-αμέσως, γιορτάζοντας αυτή τη βδομάδα το Πάσχα, αποδεχόμαστε την ισχυρή πιθανότητα μιας δεύτερης ζωής που θα κάνει ίσως πιο κατανοητό τον παραλογισμό της πρώτης. Βέβαια, όπως ορίζει και η θρησκεία μας, χρειάζεται δουλίτσα για να μας χαριστεί αυτή η ανακουφιστική προοπτική. Δεν μπορεί δηλαδή, στην πρώτη ζωή, να ξενυχιάζεις μικρά παιδάκια και μετά να περιμένεις αιώνιες ξάπλες στα λιβάδια του παραδείσου. Λογικό.
Υπέρ κάτι ανάλογου είχε επιχειρηματολογήσει με τους στοχασμούς του και ο Πλάτων: ερχόμαστε στον κόσμο με στόχο να προσεγγίσει η ψυχή μας το θείον κι επειδή, φυσικά, ούτε αυτό μπορεί να επιτευχθεί με μια μοναδική επίσκεψη, επανερχόμαστε όσες φορές χρειαστεί μέχρι να τα καταφέρουμε. Πάλι με μπόλικη δουλίτσα, δηλαδή – αυτή τη φορά στο πλαίσιο μιας ακόμη πιο εξελικτικής, ανηφορικής διαδικασίας .
Πάντως, δεν χρειάζεται ιδιαίτερη φιλοσοφία για να αντιληφθούμε ότι η υπόθεση ζωή θέλει δουλειά.
Κι έτσι πρέπει να είναι, νομίζω. Θυμάμαι το ερώτημα μιας εξαιρετικής ψυχιάτρου στη νεαρή θεραπευόμενή της, που παραπονιόταν για τις δυσκολίες της υπόθεσης «ζωή»: Θυμάσαι, παιδάκι μου -της είπε- όταν γεννήθηκες, να έλαβες πρόσκληση για κάποιο μεγάλο πάρτι που γίνεται εδώ; Κανένα πάρτι! Έρχονται οι δυσκολίες, ακριβώς, για να μαθαίνεις να τις διαχειρίζεσαι και να μπορείς να προχωράς.
Βέβαια, τότε (προ πολλών ετών) οι ευκαιρίες ήταν, κυρίως, μια κι έξω. Μια σπουδή, μια δουλειά, μια οικογένεια – και τέλος.
Δεν είναι όπως σήμερα που, ζώντας πολύ περισσότερο και με εργαλεία μιας τεχνολογίας που ούτε υποψιαζόμασταν ότι θα μπορούσε ποτέ να υπάρξει, μπορούμε να ξαναζήσουμε πολλές ζωές σε μία: να σπουδάσουμε πάνω σε δεύτερο -και τρίτο- αντικείμενο, να αλλάξουμε -και τρεις και τέσσερεις φορές- δουλειά και να κάνουμε έως και πέντε –(νόμιμους)- γάμους!
Και είναι καταπληκτικό, προχωρώντας στη ζωή, να συνειδητοποιούμε πόσο απεριόριστες μπορούν να είναι οι εμπειρίες και οι ευκαιρίες που μας δίνεται η δυνατότητα να απολαύσουμε. Για όποιον θέλει, φυσικά.
Το ίδιο λέει τώρα και η μάχη κατά της αλλαγής του κλίματος (το οποίο καταφέραμε να φέρουμε ήδη στα όρια των αντοχών του): Αν θέλετε συνθήκες βιωσιμότητας -ήτοι αιωνιότητας- δώστε σε όλα τουλάχιστον μια δεύτερη ευκαιρία. Δημιουργήστε, με απλά λόγια, ένα μοντέλο κυκλικής οικονομίας στο πλαίσιο του οποίου τα υλικά πράγματα θα τα μοιράζεστε, δανείζετε, ανακυκλώνετε, ξαναχρησιμοποιείτε, επισκευάζετε, ανακαινίζετε όσο περισσότερο γίνεται ώστε, αντί για απορρίμματα, να τους δίνετε νέα ευκαιρία ζωής.
Καταπληκτικό! Πώς έρχονται όλα -το Πάσχα, η θρησκεία, η μεταφυσική, η φιλοσοφία, τα ακραία φαινόμενα, η απειλή κατά της βιωσιμότητας του πλανήτη- να συνδεθούν πάνω στο λήμμα «ευκαιρία»:
Για να θυμίσουν πως, μέχρι να τελειώσουν όλα, τίποτα δεν τελειώνει και όλα μπορούν να ξαναγεννηθούν.
