Ελένη Μπούκουρα -Αλταμούρα (1821-1900): Η πρώτη Ελληνίδα ζωγράφος του 19ου αιώνα,  ενάντια στις προκαταλήψεις

«Είχα αγοράσει ένα αντρικό σκούρο κοστούμι ακριβώς σαν εκείνα που φορούσαν οι κομψοί νέοι της πόλης, αποφασίζοντας εκείνο το πρωί σε μιαν ξένη πολιτεία να δώσω ως άντρας εξετάσεις…γέννησα τον εαυτό μου ως Κανένα».

Μεταμφιέστηκε σε άνδρα για να σπουδάσει στην Ιταλία, ενάντια σε όλες τις προκαταλήψεις!  Ένας θρύλος η ζωή της, που αφηγήθηκε μοναδικά η Ρέα Γαλανάκη στο βιβλίο της «Ελένη ή ο Κανένας».

Γεννήθηκε το 1821 στις Σπέτσες, στο νησί της Μπουμπουλίνας και έγινε θρύλος  όπως και η γενναία καπετάνισσα, ηρωίδα της Επανάστασης.

Μεγάλωσε σε συντηρητικό περιβάλλον, αλλά η ανήσυχη φύση της και το πάθος της για την ζωγραφική που διδάχθηκε απο τον δάσκαλο της Raffaello Ceccoli, την έκανε να αψηφήσει τα κοινωνικά εμπόδια και να κυνηγήσει το όνειρό της, με την τόλμη και την τρέλα των ταλαντούχων ανθρώπων.  
Ελεύθερο πνεύμα είχε γαλουχηθεί νωρίς, από τον καπετάνιο πατέρα της, Ιωάννη Μπούκουρα, άνθρωπο καλλιεργημένο, που αγαπούσε τόσο πολύ το θέατρο ώστε να δωρίσει εκείνη την δύσκολη μετα-επαναστατική εποχή στην Αθήνα, την πρώτη θεατρική σκηνή, με το όνομά του, εκεί που σήμερα βρίσκεται η Πλατεία Θεάτρου.

Αυτός ο χαρισματικός άνθρωπος, διακρίνει το ταλέντο της κόρης του και κόντρα στις προκαταλήψεις της εποχής παίρνει το ρίσκο και φεύγουν μαζί για την Ιταλία με ένα μικρό ιστιοφόρο. Φθάνοντας στην Ρώμη, η Ελένη ήταν ντυμένη αγόρι και είχε κουρέψει κοντά τα ωραία της μαλλιά, διότι ήξεραν πατέρας και κόρη, ότι μόνον έτσι θα την δεχόντουσαν στην σχολή.

Ακόμα άλλαξε και το όνομά της, σε Χρυσίνης Μπούκουρης (Chrysinis Boukouris) για να καταφέρει να σπουδάσει στην Ρώμη, στη σχολή των Ναζαρηνών μοναχών.
Εκείνη την εποχή ήταν αδιανόητο να πλησιάσει γυναίκα στο ανδροκρατούμενο άβατον των ακαδημαικών σχολών. Τίποτα όμως δεν μπορούσε να σταματήσει την Ελένη Μπούκουρα, η οποία επέλεξε να μεταμφιεσθεί, να αλλάξει ταυτότητα και να προσποιηθεί έναν άλλον εαυτό, για να πλησιάσει στο όραμά της.

Άλλαξε όνομα, απαρνήθηκε το γυναικείο φύλο της, τον ψυχισμό της και μεταμορφώθηκε στον «Κανένα» της συναρπαστικής μυθοπλασίας της Ρέας Γαλανάκη.

Το πιο γνωστό της έργο «Απελπισία» βραβεύθηκε και εκείνη το έστειλε με αφιέρωση και βαθειά ευγνωμοσύνη στον πατέρα της.
Ολοκληρώνει τις σπουδές της στην Ρώμη και φεύγει για Νάπολη όπου εγγράφεται στην Σχολή Καλών Τεχνών. Δάσκαλός της ο Ξαβέριος Αλταμούρας (FrancescoSaverio Altamura).
Η μοιραία συνάντηση που θα καθορίσει για πάντα την ζωή της.

Η μεταμφίεση και ο άλλος εαυτός δεν κατάφεραν να πνίξουν τον δυνατό έρωτα που γεννήθηκε μέσα της, για τον καθηγητή της. Ένας έρωτας που ξεκίνησε από δυνατή αμφιλεγόμενη φιλία, για να την οδηγήσει στην συγκλονιστική και τόσο θαρραλέα αποκάλυψη της ταυτότητας της.
Ακόμα μια φορά, αψηφά τους ηθικούς κανόνες και σε μια βραδιά αποκαλύπτει το συγκλονιστικό μυστικό της, προκαλώντας τον θαυμασμό όλων και τον κεραυνοβόλο έρωτα του Αλταμούρα. Τώρα πια, η μοίρα σκηνοθετεί την τραγική της πορεία.
Αποκτά τρία παιδιά, τον διάσημο αργότερα θαλασσογράφο Ιωάννη, την Σοφία και τον Αλέξανδρο. Ο άνδρας της την εγκαταλείπει και φεύγει, παίρνοντας μαζί του τον Αλέξανδρο.

Εκείνη επιστρέφει στην Ελλάδα όπου ζει κάποια καλά χρόνια διδάσκοντας, πριν ξεσπάσει η τραγική καταιγίδα και χάσει τα δύο της παιδιά από φυματίωση. Συντετριμμένη, αισθάνεται ότι την τιμωρεί το «αλάστωρ πνεύμα» για τις αμαρτίες της, και χάνει τις ισορροπίες του μυαλού και της ψυχής της.
Την θαρραλέα Σπετσιώτισα, την λύγισε η ειμαρμένη και μέσα στην απελπισία της καίει τα έργα της, στον κήπο του σπιτιού της.

Ρίχνει στην πυρά το χάρισμα της, που την οδήγησε στα άκρα και σε τόσες ανατροπές. Το πατρικό της σπίτι στις Σπέτσες, γίνεται το τελευταίο καταφύγιο και ζει εκεί με τα φαντάσματα της, ως το τέλος.
Παρηγοριά της η ζωγραφική, το μεγάλο πάθος που έφερε την ζωή της στα άκρα.
Η τραγική και τόσο μοιραία ζωή της σφράγισε την εποχή της, αφήνοντας το ανεξίτηλο αποτύπωμα της γενναίας, ασυμβίβαστης ψυχής της.

Contra Mundum, σε αναζήτηση του απόλυτου.

NEWSLETTER

Πρωτογενή άρθρα και καινούργιο περιεχόμενο στο email σας κάθε 15 ημέρες

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

Ακολουθήστε το κανάλι μας στο Youtube εδώ

JUST A NUMBER

Εγγραφείτε στο Newsletter μας

Τα πιο ενδιαφέροντα άρθρα στο email σας, κάθε 15 ημέρες!

JUST A NUMBER

Εγραφείτε στο Newsletter μας