Editorial

Α….: Η Απειλητική Άγνωστη

Θυμάστε την κρεμάλα; Εκείνο το κουίζ που παίζαμε μικροί, με μολύβι και χαρτί όπου ο ένας παίκτης έπρεπε να μαντέψει τα γράμματα στις παύλες που σχημάτιζαν τη μυστική λέξη που είχε σημειώσει κρυφά σε χαρτάκι ο άλλος;

Τη μυστική λέξη του τίτλου του νέου JAN φαντάζομαι ήδη τη μαντεύετε –βοηθούσης και της εικόνας του εξωφύλλου, που, ως εικόνα, ισούται με χίλιες λέξεις.

Η Άνοια (λοιπόν) δικαιούται τον χαρακτηρισμό της Άγνωστης γιατί παρόλο που κάπου 50 εκατομμύρια παγκοσμίως την έχουν ήδη πολύ καλά «γνωρίσει» παραμένει ακόμα μυστηριώδης ως προς την ταυτότητα της: Από πού προέρχεται; Τι μορφής είναι, κατά περίπτωση; (γεροντική; τοξική; Αλτσχάιμερ; άλλο;) Γιατί προκύπτει; Πώς αντιμετωπίζεται (αν);

Όσο για Απειλητική, αυτό το εύσημο το κερδίζει επάξια όταν η πρόβλεψη εξάπλωσης της συναγωνίζεται σε ρυθμό οποιαδήποτε λοιμώδη επιδημία: Μαζί με άλλα -καλά- της πρόβλεψης ότι το προσδόκιμο σύντομα θα φτάσει τα 100, έρχεται πακέτο και η πρόβλεψη ότι το 40% αυτών των αιωνόβιων θα εμφανίσουν κάποιας μορφής άνοια στις τελευταίες 2-3 δεκαετίες της ζωής τους. Θέλετε και τα μαθηματικά; 152 εκατομμύρια πληθυσμός με άνοια μέχρι το 2050.

Μόνο ζόφος λοιπόν; Όχι βέβαια. Η επιστήμη αποφαίνεται: Στο γονίδιο (κληρονομικότητα) όταν υπάρχει, αποδίδεται 25% πιθανότητα να νοσήσεις. Είναι το περιβάλλον, και οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της σύγχρονης ζωής που ευθύνονται κατά το υπόλοιπο 75%, με κυρίαρχο στην πίτα το δολοφονικό στρες. Με δεδομένο αυτό λοιπόν, θα μπορούμε να ξεφορτωνόμαστε τα «κακά» γονίδια, ακόμα και από την κοιλιά της μάνας μας, και θα αρκεί να φροντίζουμε για την ψυχική και σωματική ευεξία, τη σωστή διατροφή, την κοινωνικότητα και τη διάθεση μας για ζωή, ώστε να απωθήσουμε την απειλητική άγνωστη; Ακούγεται απλό, αλλά αυτή είναι η τεράστια πρόκληση της σημερινής ζωής, ειδικά αυτής του δυτικού μοντέλου.
Όπου το στοίχημα δεν είναι να ζούμε περισσότερο αλλά να ζούμε με νόημα, χαμόγελα κι ευτυχία. Να το νόημα της υγιούς μακροβιότητας.

Επιπλέον, οι επιστήμες χέρι- χέρι με την τεχνολογία προχωράνε: Ανακαλύψεις, μέθοδοι, θεραπείες ανακοινώνονται σχεδόν καθημερινά και μετά από πειραματικά στάδια προωθούνται στην κοινωνία των παθόντων- και στα χέρια των φροντιστών τους (μην ξεχνάμε ότι μαζί πάνε αυτές οι ομάδες, δυστυχώς και ευτυχώς).

Αυτό το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου στριμώχνονται η Ημέρα των Ηλικιωμένων, η Παγκόσμια Ημέρα της Ψυχικής Υγείας και σημαντικές εκδηλώσεις στον απόηχο της Παγκόσμιας Ημέρας Αλτσχάιμερ στις 21 Σεπτεμβρίου, από ιδρύματα και οργανώσεις αφιερωμένα στο θέμα – εξαιρετικά.

Επέλεξα να παρακολουθήσω ένα TEDx Athens Salon event, με θέμα Longevity. Χαρισματικοί ομιλητές κι επιφανείς επιστήμονες, με επικεφαλής τον Dr.Joseph Coughlin, Director of MIT AgeLab, έδωσαν εμπνευσμένες εισηγήσεις παρουσιάζοντας ασύλληπτες νέες ανακαλύψεις της νευρολογίας και της βιολογίας κι άλλα επιτεύγματα της Επιστήμης για την αντιμετώπιση της γήρανσης του εγκεφάλου, καθώς η χρονολογική ηλικία θα αγγίζει σε λίγο άνετα τριψήφια νούμερα.

Κοινό σημείο και κρίκος σύνδεσης όλων των διαφορετικών ειδικοτήτων ομιλιών ένα «μότο» που επανερχόταν κάθε τόσο, με διαφορετικές εκδοχές αλλά στην ουσία το ίδιο.

Ότι η επιστήμη του να γερνάς, διακονεί στην πραγματικότητα την τέχνη του να ζεις.

Με τις βιωματικές, προσωπικές ιστορίες των αρθρογράφων μας και τις επιστημονικές αναλύσεις γιατρών κι επιστημόνων συνεργατών και προσκεκλημένων συνομιλητών μας, αυτό το τεύχος αγαπημένοι JAN-ers επιχειρεί, σεμνά και ταπεινά, να καταθέσει ένα μήνυμα αισιοδοξίας και μια ευχή:

Μακάρι σύντομα η άγνωστη και απειλητική ασθένεια του μυαλού που μας κλέβει από εαυτό κι από τους γύρω του, να λουστεί από φως, άπλετο και ιλαρό. Και να λάμψει δια της απουσίας της!

Διαβάστε εδώ: