Μου λέει νοσταλγικά «Πού είναι εκείνα τα χρόνια που μαζεύαμε όλη την οικοσκευή, τη στοιβάζαμε σε ένα φορτηγάκι, και τέλος Ιουνίου οδεύαμε προς την Ερέτρια (σημ. όπου κι εμείς νοικιάζαμε εξοχικό). Ο πατέρας δούλευε στο δικηγορικό του γραφείο κι ερχόταν τα Σαββατοκύριακα. Εμείς παίζαμε όλη τη μέρα στο κύμα, με φίλους που βρίσκαμε εκεί σταθερά τα καλοκαίρια. Τα μεσημέρια στο σπίτι αποθεωνόταν η τηγανητή πατάτα και τα λαδομπούκια στις χωριάτικες… έχω δεκαετίες να πάω στην Ερέτρια πια, αλλά δεν ξεχνιέται η ανεμελιά εκείνων των χρόνων. Πλέον ακόμα και τα καλοκαίρια, ακόμα και στις διακοπές μου, κουβαλώ μαζί μου το στρες.»
Ο Δρ. Dan Siegel, Καθηγητής Κλινικής Ψυχιατρικής στο UCLA*, περιγράφει με τον όρο «εσωτερικό τοπίο», το πώς βιώνει μέσα του κανείς τη ζωή του καθημερινά, με ποιες σκέψεις, αισθήσεις, μνήμες, και συναισθήματα βιώνει τον εαυτό και τις στιγμές του. Σ’ αυτό το εσωτερικό τοπίο ανήκει και ο «ασφαλής τόπος», το άυλο δηλαδή «εξοχικό», όπου επιλέγει κανείς συνειδητά να ξεκουράζει την ψυχή του και να αναπτερώνεται.
Όπου «αναπτερώνεσαι» σημαίνει ξαναβρίσκεις τα φτερά σου, το πέταγμά σου στο ανοιχτό αέρα και την ελευθερία.
Και να 4 σημαντικά βήματα για να χτίζεις συνειδητά αυτόν τον «ασφαλή τόπο», το άυλο εξοχικό σου, προσβάσιμο όταν το χρειάζεσαι:
1. Βάλε γερά θεμέλια
Η βάση σου, το θεμέλιό σου είναι ο αυτοσεβασμός σου. Αυτή είναι η εσωτερική άγκυρα σταθερότητας και συγκρότησης. Όταν από αυτοσεβασμό κατανοείς ότι η προτεραιότητά σου οφείλεις να είσαι εσύ. Για σένα και για όσους αγαπάς. Προθεσμίες, υποχρεώσεις, δουλειές, πίεση χρόνου, προβλήματα να λύσεις, θα έχεις πάντα. Αυτονόητα. Αυτός που δεν είναι αυτονόητος είναι ο εαυτός σου και η απαίτηση της αυτοφροντίδας από σεβασμό σε όσα έχουν αξία.
2. Φτιάξε τον εσωτερικό σου χώρο
Να μπορείς να καταφεύγεις σε έναν εσωτερικό χώρο γαλήνης. Δεν είναι καθόλου απλό όταν όχι μόνο πιέζεσαι από τις εξωτερικές συνθήκες, αλλά πιέζεσαι και από τα εσωτερικά σου σκοτάδια. Ωστόσο οι αξίες σου είναι αυτές που δημιουργούν το άυλο εσωτερικό τοπίο της γαλήνης και της ηρεμίας. Το να επιστρέφεις στις αξίες σου συνειδητά, είναι ο τρόπος να ξαναβρίσκεις τον εαυτό σου και την ουσία των πραγμάτων. Να μπορείς μέσα σου να λες… είμαι καλωσύνη, γενναιοδωρία, δημιουργία, φαντασία, γέλιο. Είμαι όλες αυτές οι αξίες, και για λίγο θα σκεφτώ μόνο αυτές στη ζωή μου. Και είσαι τότε ήδη στην «Ερέτρια» της καρδιάς.
3. Έλεγξε τις πρασιές και το φράχτη σου
Αναρωτήσου αν είναι υγιή τα όριά σου. Αναρωτήσου αν επιτρέπεις σε οποιαδήποτε κατάσταση και σε οποιονδήποτε άνθρωπο να σε ανατρέπει, να σε βγάζει από τα ρούχα σου, να καταχράται του χρόνου σου, να υποτιμά όσα είσαι ή όσα κάνεις.
Βάλε τα όριά σου, τα σύνορά σου, λέγοντας μέσα σου… τίποτα δεν είναι τόσο σημαντικό ώστε να αξίζει για χάρη του να χάσω την εσωτερική μου συγκρότηση. Η ηρεμία μου παραείναι «ακριβή» για μένα, για να την παραδίδω άνευ όρων σε ανθρώπους και καταστάσεις. Θα παλεύω; Ναι. Θα διαλύομαι; Όχι, ευχαριστώ.
4. Αγκάλιασε τη θέα
Στάσου λίγο και δες τη ζωή σου από μακριά, από απόσταση. Τότε μόνο μπορείς να δεις και να απολαύσεις την ομορφιά της. Από απόσταση… από κοντά βλέπεις τις ρωγμές, τα σπασίματα, τις αστοχίες, τα λάθη και τις ατυχίες. Από μακριά μπορείς να δεις τη γνώση, τη σοφία, την εξέλιξη που δημιουργούν όλα αυτά. Μη μένεις στις ρωγμές, δες ολόκληρη την εικόνα. Τη «θέα» της ζωής σου όχι με βάση τα γεγονότα της, αλλά με βάση το ψυχικό σου σθένος.
5. Κάλεσε τους ανθρώπους σου
Όλων μας οι αναμνήσεις από καλοκαιρινά εξοχικά είναι γεμάτα ανθρώπους, παρέες, βόλτες, αστεία, χωρατά, γέλια, παιχνίδι. Στον εσωτερικό ασφαλή τόπο, στο άυλο εξοχικό σου, δεν σου χρειάζονται πολλοί άνθρωποι. Θα είσαι τυχερός εάν έχεις μόλις δύο ή τρεις ανθρώπους καρδιάς, με τους οποίους είσαι ο εαυτός σου, που διαβάζεις στα μάτια τους το νοιάξιμο και την αποδοχή. Σήκωσε τώρα το τηλέφωνο, πες τους… σε πήρα να σου πω ένα γειά.
Είναι ο ταχύτερος τρόπος να βρεθείς ήδη στη δική σου γη, στο δικό σου εσωτερικό τοπίο γαλήνης, στο μέσα σου εξοχικό.
* Siegel, D. J. (2018). Aware: The Science and Practice of Presence. TarcherPerigee.