Κάθε χρόνο τέτοια εποχή αναφερόμαστε στο “πνεύμα των Χριστουγέννων” σχεδόν σαν να ήταν ένας εξωτερικός επισκέπτης. Περιμένουμε να εμφανιστεί ξαφνικά στο γραφείο, να φέρει ανάλαφρη διάθεση, περισσότερη ζεστασιά, ίσως και μια μικρή παύση στους γρήγορους ρυθμούς. Φέτος όμως παρατηρώ ότι μοιάζει πιο ήσυχο. Κάπως πιο αποστασιοποιημένο. Σαν να βρίσκεται σε διάθεση αυτοπαρατήρησης, ίσως και σε διάθεση αξιολογητή.
Αν το δούμε μέσα από το πρίσμα της οργανωσιακής συμπεριφοράς, ίσως το πνεύμα των Χριστουγέννων να μην είναι καθόλου απών.
Ίσως απλώς να μας παρακολουθεί και να αναρωτιέται: «Πώς μπήκατε στη χρονιά; Πώς βγήκατε; Και πόσο χώρο αφήσατε για τους ανθρώπους σας μέσα σε όλα αυτά;»
Γιατί η αλήθεια είναι πως το “Χριστουγεννιάτικο πνεύμα” στις εταιρίες δεν έχει καμία σχέση με στολισμούς. Είναι δείκτης κουλτούρας. Είναι ο βαθμός στον οποίο οι ομάδες νιώθουν ότι έχουν δικαίωμα να είναι ο εαυτός τους, να ακουστούν, να ανήκουν.
Όταν το «πνεύμα» δεν εμφανίζεται, αυτό που πραγματικά λείπει είναι η αίσθηση του ανήκειν.
Και οι άνθρωποι φέτος, όπως και κάθε χρονιά, το έχουν μεγάλη ανάγκη.
- Θέλουν συνθήκες όπου μπορούν να πουν «ήταν μια δύσκολη χρονιά για μένα» και να αισθανθούν ότι αυτό ακούγεται χωρίς να χρειάζεται να το ψιθυρίσουν.
- Θέλουν managers που κάνουν πραγματικό check-in, όχι ένα ακόμη status update.
- Θέλουν ένα εργασιακό περιβάλλον που δεν τους ζητά να αφήσουν τα ανθρώπινα συναισθήματα στην είσοδο για να παραμείνουν “παραγωγικοί”.
Τα Χριστούγεννα είναι η στιγμή που, ιδανικά, σταματάμε για να δούμε τι δημιουργήσαμε μέσα στη χρονιά. Συχνά μιλάμε για στόχους που πετύχαμε ή δεν πετύχαμε, αλλά λιγότερο συχνά μιλάμε για το πώς φτάσαμε εκεί. Για τις συμπεριφορές που ενίσχυσαν την ανθεκτικότητα της ομάδας. Για τους ανθρώπους που λειτούργησαν ως σταθερά σε περιόδους αστάθειας. Για εκείνους που κράτησαν το ηθικό ψηλά ενώ όλα δυσκόλευαν.
Αυτές οι ιστορίες δεν έχουν λάμψη. Έχουν όμως σημασία.
Και μεταξύ μας, το “Χριστουγεννιάτικο πνεύμα” τις προσέχει πολύ περισσότερο από τα εταιρικά γλυκά.
Το πραγματικό “πνεύμα των Χριστουγέννων” δεν βρίσκεται στις εταιρικές εκδηλώσεις ούτε στα αποχαιρετιστήρια της χρονιάς .
Βρίσκεται στις στιγμές όπου οι άνθρωποι νιώθουν ότι ανήκουν σε κάτι μεγαλύτερο από τον ρόλο τους.
- Όταν αφιερώνουμε λίγο χρόνο από μια συνάντηση για να ρωτήσουμε με ενδιαφέρον «πώς είσαι;».
- Όταν δημιουργούμε χώρο όπου οι φωνές όλων μπορούν να ακουστούν.
- Όταν δίνουμε feedback ως πράξη φροντίδας και ανάπτυξης και όχι ως τυπική υποχρέωση.
Ίσως λοιπόν το “πνεύμα των Χριστουγέννων” να είναι φέτος πιο απαιτητικό, γιατί μας ζητάει να το δούμε αλλιώς. Όχι ως συναίσθημα που έρχεται μόνο του, αλλά ως την ικανότητα της εταιρίας να προσφέρει στους ανθρώπους της ένα περιβάλλον όπου μπορούν να ανθίσουν.
Μερικές ιδέες που μπορούν να επαναφέρουν το “πνεύμα των Χριστουγέννων”:
- Δώστε λίγο χρόνο για μια σύντομη, αληθινή σύνδεση στις τελευταίες ομαδικές συναντήσεις της χρονιάς.
- Ενθαρρύνετε έναν αναστοχασμό : «Τι θα ήθελα να αφήσω στο 2025 και τι να πάρω μαζί μου στο 2026;».
- Αναγνωρίστε δημόσια μικρές και μεγάλες συνεισφορές που συχνά περνούν απαρατήρητες.
- Ακούστε την ομάδα σας με πρόθεση να καταλάβετε, όχι να απαντήσετε.
- Ρωτήστε ανοιχτά τι θα ήθελαν οι άνθρωποί σας να “ξαναβρούμε” στον τρόπο που δουλεύoυν μαζί.
Στο τέλος της ημέρας, το “πνεύμα των Χριστουγέννων” είναι ένδειξη ότι μια ομάδα διαθέτει κάτι βαθύτερο από υψηλές επιδόσεις. Διαθέτει κουλτούρα ανθρωπιάς. Και αυτό, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, καθορίζει αν μια εταιρία μπορεί να αντέξει τα δύσκολα και να τα αξιοποιήσει δημιουργικά.
Αν λοιπόν φέτος το πνεύμα μοιάζει λίγο πιο υποτονικό, ίσως δεν είναι σημάδι απουσίας. Ίσως είναι πρόσκληση. Πρόσκληση να δημιουργήσουμε όσα αναζητούμε, αντί να τα περιμένουμε να εμφανιστούν.
Και ίσως τελικά αυτό να είναι και το δώρο της φετινής χρονιάς.
Η υπενθύμιση ότι οι κουλτούρες που αντέχουν, είναι εκείνες που επιλέγουν την αλήθεια, τη σύνδεση και την ανθρώπινη παρουσία, ακόμη κι όταν τα φώτα είναι πιο χαμηλά.
A good conscience is a continual Christmas. – Benjamin Franklin
