Ο καιρός έπνιξε τον κάμπο.
Το τραίνο μπέρδεψε τις ράγες.
Ο Ιός θέρισε το Bergamo.
Ο 21ος αιώνας και η τεχνητή νοημοσύνη θα σώσει τον …
Αναπτύξαμε την επιστήμη, με σκοπό την έγκυρη κατανόηση του κόσμου, όμως αρχίσαμε να ξεχνάμε τι πρέπει να είναι επιστήμη, που πάντα αποτελούσε το περιεχόμενο της φιλοσοφίας της επιστήμης.
Η παροχή έγκυρης γνώσης είναι το μόνο σημαντικό; Όχι!
Η γνώση έχει νόημα αν μπει στην πράξη (επεμβαίνω και αλλάζω δημιουργικά και χρήσιμα. Αλλιώς, τι;).
Συσσώρευση γνώσεων με ιλιγγιώδη ρυθμό στο σήμερα, με αμφίβολη ποιότητα και χρησιμότητα για τον άνθρωπο.
«Η γνώση μου πολλή
μα η γνώση μου
που έγινε πράξη μου
μετράει.»
Ευτυχία
Επιστήμη – επίσταμαι = γνωρίζω καλά (έχω ορθή, έγκυρη μα κυρίως ουσιαστική γνώση).
Άρα, μήπως κάτι χάνουμε σήμερα ;
Η επιστήμη και η φιλοσοφία συμβαδίζουν, έτσι ώστε να οδηγούμεθα στην έγκυρη γνώση με ουσιαστική χρησιμότητα για τον άνθρωπο;
Κατανοούμε τον κόσμο μας;
Τον ανθρώπινο και όχι μόνο τον φυσικό;
Θεμελίωση της επιστήμης με τη φιλοσοφία, αλλά και με βάση αυτήν. Αλλιώς τι;
Αυτονομήθηκαν κάποιες επιστήμες από τη φιλοσοφία με δική τους εξελικτική πορεία (τα μαθηματικά, η ιατρική, κ.λ.π.).
Όμως, πού αυτό οδήγησε ;
Σημαντική η κριτική εξέταση, «τι είναι επιστήμη», πώς σχετίζεται με την ανθρώπινη πράξη, τι είδους γνώση δίνει, σε ποιες αρχές στηρίζεται !
Όλα αυτά είναι ερωτήματα της φιλοσοφίας της επιστήμης.
Η φιλοσοφική προσέγγιση πάνω στις αρχές και τα θεμέλια μιας επιστήμης, αποβαίνει σημαντική για την ίδια την επιστήμη και ανοίγει γι’ αυτήν νέους ορίζοντες.
Για παράδειγμα: σύγχρονη μαθηματική λογική, νέα θεμελίωση των μαθηματικών του 20ου αιώνα και έτσι ανάπτυξη της πληροφορικής, της τεχνητής νοημοσύνης, κ.λ.π.
Με ρώτησαν κάποτε σε μια συνέντευξη πώς συνταίριαξε η ιατρική και η ποίηση. «Μα», είπα, «η ιατρική όσον αφορά στη γνώση είναι επιστήμη, μα όσον αφορά στην εφαρμογή, τέχνη».
Άρα, η γνώση εν προκειμένω είναι μόνο επιστημονική γνώση και μόνον έτσι είναι έγκυρη γνώση, άρα το πρότυπο της γνώσης ;
Η επιστημονική αλήθεια είναι η αντικειμενική αλήθεια ; Και εναρμονίζεται με την εμπειρική πραγματικότητα ;
Αν ναι, τότε θα είχαμε όλες τις απαντήσεις από την επιτυχή διεξαγωγή επιστημονικών πειραμάτων (της «φυσικής» επιστήμης).
Μα ταυτίζεται η γνώση με τα προϊόντα της επιστημονικής έρευνας ;
Και η ανθρώπινη διάσταση της επιστήμης, ως πρακτικής δραστηριότητας ;
Εκεί έρχεται ο «ελεγκτικός» ρόλος του φιλοσόφου στην ποιότητα της γνώσης που παρέχει η επιστήμη. Εκεί έρχεται ο ρόλος του καλού επιστήμονα, του καλού γιατρού να κάνει την επιστήμη τέχνη, να συνταιριάξει τη γνώση με τη μοναδικότητα του ανθρώπου.
Να ορίσει, τι εννοεί με τη φράση «αυθεντική επιστήμη» και να τη διακρίνει από τις αποκλίσεις ή απομιμήσεις της.
Ως γιατρός καλούμαι να δώσω «αιτιατικές εξηγήσεις» της ασθένειας, μα αυτό προϋποθέτει την «αρχή της αιτιότητας» (κάθε γεγονός έχει την αιτία του).
Επιστημονικά την προϋποθέτω, δεν την εξηγώ, γιατί η αρχή της αιτιότητας είναι σε άλλο επίπεδο απ’ αυτό της επιστήμης, στη φιλοσοφία της επιστήμης.
Καταλαβαίνετε μικρά μου, πού χάσαμε τη μπάλα;
Διαχωρίσαμε τον «υλικό» από τον «άυλο» τρόπο σκέψης. Βάλαμε ταμπέλες και στεγανά.
Θεωρήσαμε πως αυτό που βλέπουν τα μάτια μας είναι φυσικό και ό,τι άλλο υπερφυσικό ή μεταφυσικό, άρα μη πραγματικό (η φωτιά καίει, το νερό υγραίνει). Όμως τα άυλα πώς τα εξηγείς ;
Πώς μπορούμε να χορεύουμε μικρά μου όταν η Γη γυρίζει;
Κλείνοντας τα μάτια και εναρμονίζοντας έτσι την κίνησή μας με τη δική της, έστω κι αν μόνο τη νιώθουμε και δε τη βλέπουμε !
Δεν μπορώ να πω
αυτά που νιώθω,
για σε Άνθρωπε
απ΄ την ώρα που σε γνώρισα
Καμιά γνώση
καμιά λέξη
δεν τα χωρά.
Ευτυχία
