Πόσο εύκολα τις ξεκινάς και πόσο δύσκολα τις κόβεις;
Στην αρχή η περιπέτεια και το ενδιαφέρον της δοκιμής.
Μετά σου αρέσει. Μετά «έλα μωρέ, το έχω, δεν με έχει». Και όμως πάντα αυτό «σε έχει».
Σε ό,τι και αν κάνουμε στη ζωή πάντα δύσκολα κόβουμε αυτό που μας κάνει κακό. Είτε είναι οι καταχρήσεις, είτε είναι τοξικοί άνθρωποι είτε τοξικές καταστάσεις.
Και αυτό γιατί πρέπει να διώξεις κάτι που σου αρέσει αλλά σου κάνει κακό. Και αυτό είναι το πιο δύσκολο γιατί έχει τον συναισθηματικό παράγοντα.
Στην αρχή ξεκινάει σαν μία περιέργεια. Κάτι που θα σου αλλάξει τη διάθεση και θα σου ανεβάσει (ίσως;) την αδρεναλίνη. Ένα «γιατί όχι;». Η πρώτη φορά δεν μοιάζει επικίνδυνη. Αρχίζει να σου αρέσει. Να σου αρέσει πολύ.
Οι γύρω σου αρχίζουν να το καταλαβαίνουν. Εσύ λες «έλα μωρέ, το έχω, δεν με έχει». Ίσως αρχίζεις και δεν θυμάσαι και πολύ καλά τι λες και τι κάνεις. Οι άλλοι το θυμούνται. Και τελικά κάπως καταλήγεις να μην το «έχεις» καθόλου και να σε «έχει» αυτό.
Κι έτσι από κακή συνήθεια ξεκινάει ο γολγοθάς. Σχεδόν πάντα αθόρυβα, φαινομενικά ακίνδυνα. Ναρκωτικά, αλκοόλ, ένας τοξικός άνθρωπος που ξέρεις πως δεν σου ταιριάζει, μια συμπεριφορά που δεν σε βοηθάει. Και όσο πιο πολύ επαναλαμβάνεται η συνήθεια, τόσο περισσότερο γίνεται κομμάτι σου.
Το πρόβλημα με τις κακές συνήθειες δεν είναι μόνο ότι μας βλάπτουν. Είναι ότι μας αρέσουν. Μας προσφέρουν ανακούφιση, παρηγοριά, αποσυμπίεση. Είναι συνδεδεμένες με συναίσθημα – και το συναίσθημα είναι αυτό που θεωρώ ότι μας το κάνει τόσο δύσκολο να απεμπλακούμε.
Είτε πρόκειται για εθισμούς, είτε για τοξικούς ανθρώπους και σχέσεις, είτε για αυτοκαταστροφικές σκέψεις και μοτίβα συμπεριφοράς, το μοτίβο είναι το ίδιο: ξέρεις πως σου κάνουν κακό, αλλά δυσκολεύεσαι να τα αφήσεις. Σε κάνουν να νιώθεις καλύτερα τη στιγμή που τα επιλέγεις, ακόμη κι αν μακροπρόθεσμα όχι απλά σε φθείρουν, αλλά σε σκοτώνουν.
Το να κόψεις μια κακή συνήθεια δεν είναι απλώς πράξη αυτοελέγχου. Είναι πράξη αυτογνωσίας και θάρρους. Πρέπει να παραδεχτείς ότι σε έχει, ότι σε εξουσιάζει. Να σπάσεις το μοτίβο, να παλέψεις με τον εαυτό σου για να το ξεπεράσεις.
Και τότε, σιγά-σιγά, αρχίζει ο δρόμος για νέες συνήθειες. Τις καλές αυτήν τη φορά.