Καλλιόπη Καλαϊτζή-Χατζηδάκη:
Γιατί η Ιατρική του Τρόπου Ζωής αποτελεί τη νέα θεραπευτική προσέγγιση της σύγχρονης Ιατρικής που υπόσχεται την ευζωΐα

Η Πόπη (Καλλιόπη) Καλαϊτζή είναι ιατρός Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης και έχει εξειδικευτεί στην Ιατρική του Τρόπου Ζωής και τη Γαστρονομική Ιατρική.
Είναι επιστημονικά υπεύθυνη του πρώτου στην Ελλάδα Ιατρείου Ιατρικής του Τρόπου Ζωής (στην Ευρωκλινική) και ακαδημαϊκή Υπότροφος στην Ιατρική Σχολή Αθηνών
Παράλληλα εργάζεται ως ιδιώτης Ιατρός.
Είναι κάτοχος του Μεταπτυχιακού προγράμματος “Διεθνής Ιατρική -Διαχείριση Κρίσεων Υγείας” του Εθνικού Καποδιστριακού Παν. Αθηνών και υποψήφια διδάκτορας στο ΕΚΠΑ.
(*Πλήρες βιογραφικό της Κ.Καλαϊτζή στο τέλος της συνέντευξης.)

Είναι μια γυναίκα που από πολύ νέα διακρίθηκε σε «πρωτιές» και ως η «πιο νέα», σε διάφορες ιδιότητες και θέσεις. Οι πολλές και ποκίλες δράσεις της στον ευρύτερο τομέα της ειδικότητας της προδίδουν μια επιστημονική φύση ανήσυχη, υπερ-δραστήρια και απίστευτα πρσηλωμένη στην αποστολή της , κάτι που επιβεβαιώνεται και από τη φυσική της παρουσία: στις δύο φορές που τη συνάντησα για αυτή τη συνέντευξη, μιλούσε με πάθος και μεταδοτικό ενθουσιασμό για τον επαναπροσδιορισμό της Υγείας σήμερα, για έρευνες και πρωτόκολλα που εστιάζουν στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής χωρίς ασθένεια.

Κυρία Καλαϊτζή, ξεκινώ από το βασικό: Τι είναι «Lifestyle Medicine»;

Η Ιατρική του Τρόπου Ζωής (Lifestyle Medicine) είναι ένας  τομέας  της κλασικής Ιατρικής, που εστιάζει στο κομμάτι των κατευθυντήριων οδηγιών που είναι το πιο παραμελημένο ως τώρα και αφορά στις αλλαγές του τρόπου ζωής των ασθενών, ως μέρος της θεραπείας τους. 

Γνωρίζουμε από πάρα πολλές μελέτες ότι οι καθημερινές συνήθειες μας παίζουν το σπουδαιότερο ρόλο όχι μόνο στην πρόληψη, αλλά και θεραπεία, στη μακροχρόνια αποκατάσταση νοσημάτων και στη μείωση των επιπλοκών. 

Ας πάρουμε ως παράδειγμα τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου Β ή την παχυσαρκία: Κανείς στην επιστημονική κοινότητα δεν αμφισβητεί ότι οφείλονται κυρίως στην υποκινησία και την κακή διατροφή, ούτε κανείς αμφισβητεί ότι ακρογωνιαίος λίθος της θεραπείας είναι η άσκηση και η διατροφή. 

Η διαφορά της Ιατρικής του Τρόπου της Ζωής είναι ότι η κύρια θεραπευτική προσέγγιση είναι να κατευθύνει τον ασθενή σε έναν όσο πιο ιδανικό για το νόσημα του τρόπο ζωής και η φαρμακευτική θεραπεία έρχεται ως συμπλήρωμα , ενώ μέχρι τώρα έχουμε συνηθίσει να ακούμε : πάρε αυτό το φάρμακο και αν θες κόψε το τσιγάρο , ακολούθησε μία υγιεινή διατροφή, αύξησε τη σωματική σου δραστηριότητα. 

Η Ιατρική του Τρόπου Ζωής θεωρείται ότι μπορεί να αποτελέσει στο πολύ άμεσο μέλλον μία νέα αυτόνομη ιατρική ειδικότητα και υπάρχουν  δημοσιεύσεις σε έγκριτα περιοδικά για την αναγκαιότητα αυτονόμησης της ειδικότητας.

Μέχρι να συμβεί αυτό σε ποιας ειδικότητας αποτελεί σήμερα μέρος της η Ιατρική του Τρόπου Ζωής;  

Στην Αμερική αναγνωρίζεται ήδη ως εξειδίκευση – υποειδικότητα και προβλέπονται εξετάσεις για board certification, ενώ έχει υιοθετηθεί ως προσέγγιση από πολλές Ιατρικές Σχολές κορυφαίων Πανεπιστημίων και Νοσοκομείων όπως το Stanford, το Harvard, η Mayo Clinic κ.ά.

Θα έλεγα ωστόσο ότι η ειδικότητά μου, η Φυσική Ιατρική και Αποκατάσταση είναι η ειδικότητα που υπάρχει στην Ελλάδα με τη μεγαλύτερη συνάφεια. 

Στη Γερμανία , στην οποία έκανα μεγάλο μέρος της ειδικότητας μου, τα κέντρα Αποκατάστασης , τα γνωστά Kur, μοιάζουν περισσότερο με κέντρα ευεξίας παρά με κλασικά νοσοκομεία και εκεί η προσέγγιση του ασθενούς είναι ολιστική. Μια ακόμη απόδειξη ότι Ιατρική του Τρόπου Ζωής και Φυσική Ιατρική και Αποκατάσταση πάνε χέρι- χέρι είναι το γεγονός ότι το Ινστιτούτο Ιατρικής του Τρόπου Ζωής έχει έδρα το Spaulding ,το κέντρο αποκατάστασης της Ιατρικής σχολής του Harvard.

Σε ένα Ιατρείο ή σε μια Κλινική του Τρόπου Ζωής απευθύνεται  ο/η ασθενής που θέλει να κάνει πρόληψη ή έχει ένα χρόνιο νόσημα και αναρωτιέται «Υπάρχει κάτι που μπορώ να κάνω εγώ για το νόσημά μου ή για να μειώσω το ρίσκο μου να εκδηλώσω κάτι;»

Ο Ιατρός της Lifestyle Medicine ειδικότητας δίνει αξιόπιστες επιστημονικές απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα, καθοδηγεί και υποστηρίζει τον ασθενή στο να κάνει αλλαγές στη διατροφή, στη φυσική δραστηριότητα, στο stress, στον ύπνο, στις κοινωνικές σχέσεις και στη διακοπή ουσιών, αλλαγές που θα διευκολύνουν την αποκατάσταση και την πρόληψη επιπλοκών του νοσήματός του, πάντα παράλληλα με την υπόλοιπη ενδεδειγμένη θεραπεία (φαρμακευτική, χειρουργική, κτλ) γι’ αυτό και συνεργάζεται με ιατρούς άλλους ειδικοτήτων και μία ομάδα επαγγελματιών υγείας.

Ζούμε την εποχή όπου ο προσδόκιμος μέσος όρος ζωής ολοένα και αυξάνεται, το δημογραφικό – των προηγμένων χωρών κυρίως- οξύνεται, και οι όροι «τρίτη ηλικία»,«γήρανση» χρειάζονται επειγόντως επαναπροσδιορισμό. Πώς «αντιλαμβάνεται» η ιατρική επιστήμη (και η έρευνα) αυτές τις εξελίξεις;

Ζούμε πλέον στην εποχή που η «αιώνια νιότη» είναι περισσότερο επιστημονική άποψη και λιγότερο φαντασία. Και αυτό κάνει συναρπαστική την εποχή μας!
Τον Ιανουάριο του 2023 δημοσιεύτηκε στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό CELL μία εμβληματική μελέτη από τον Καθηγητή Γενετικής της Ιατρικής Σχολής του Harvard και co-director στο Paul F. Glenn Center for Biology of Aging Research David Sinclair και την ομάδα του. Παρουσίασαν για πρώτη φορά τα αποτελέσματα μακροχρόνιας έρευνας για την αναστροφή της γήρανσης σε θηλαστικά, καθώς κατάφεραν να αναστρέψουν τη γήρανση σε ποντίκια.
Ο Sinclair και οι συνεργάτες του θεωρούν ότι η γήρανση είναι απλά ένα «νόσημα» που προκαλείται από επιγενετικές αλλαγές στο γενετικό μας υλικό. Φανταστείτε ότι το γενετικό μας υλικό είναι σαν ένα CD και οι επιγενετικες βλάβες που προκαλούνται από τον τρόπο της ζωής μας, την επίδραση του περιβάλλοντος κτλ είναι σαν «γρατζουνιές» πάνω στο CD. Φαίνεται ότι οι επιστήμονες ξεκλειδώνουν τα μυστικά του πώς μπορούμε να «ξαναγυαλίσουμε» αυτό το CD!
Στα επόμενα χρόνια όταν καταφέρουμε να εφαρμόσουμε τα αποτελέσματα των ερευνών στην καθημερινή μας ζωή, η ηλικία θα είναι απλά ένας αριθμός – just a number, όπως λέτε και σεις!

Μία θεραπεία wellness δηλαδή  συνταγογραφείται;

Κανονικά θα έπρεπε να συνταγογραφείται!  Σε χώρες όπως η Γερμανία αποζημιώνεται 100% η αποκατάσταση των ασθενών η οποία προσφέρει και πολλές παροχές ευεξίας. Και αυτό δεν είναι πολυτέλεια, αλλά ανάγκη! 

Τις τελευταίες δεκαετίες η επιστήμη και οι πολιτικές υγείας έχουν καταφέρει να αυξήσουν το προσδόκιμο της ζωής , όχι όμως και το προσδόκιμο χωρίς ασθένεια ή αναπηρία.

Μεγάλο στοίχημα είναι τα επόμενα χρόνια να αυξηθεί το υγιές προσδόκιμο. 
Οι Υπηρεσίες Αποκατάστασης και το medical wellness θα μπορούσαν να βοηθήσουν ουσιαστικά και στην ποιότητα της ζωής των ανθρώπων, αλλά και στη διάσωση των συστημάτων υγείας και ασφάλισης.

Σύμφωνα με μελέτη 3 Πανεπιστημίων (Harvard, Oxford , London Business School) αν καταφέρναμε να αυξήσουμε κατά 1 έτος τον προσδόκιμο χρόνο χωρίς ασθένεια όλου του πληθυσμού της Γης αυτό θα εξασφάλιζε στην παγκόσμια οικονομία 38 τρις δολάρια! 
Και φυσικά πολύ καλύτερη ζωή για όλους, που είναι και το ζητούμενο!

Πρακτικά, ποιες υπηρεσίες ιατρικού wellness παρέχονται στους πάσχοντες ή σε όσους έχουν γενετική προδιάθεση;

‘Εξι είναι οι βασικοί πυλώνες της Ιατρικής του Τρόπου Ζωής που καθοδηγούν τον ασθενή σε έναν πιο υγιή τρόπο ζωής, ώστε να μειώσει το ρίσκο του να εμφανίσει ένα νόσημα ή να μειώσει τις επιπλοκές του χρόνιου νοσήματος από το οποίο πάσχει .
Ο ασθενής σχεδιάζει ένα νέο πλάνο ζωής με την υποστήριξη του γιατρού του και της υπόλοιπης ομάδας που απαντά στα ερωτήματα:

  1. Ποια είναι η κατάλληλη άσκηση για το νόσημά μου; Πώς να διατηρήσω το κίνητρό μου για άσκηση;
  2. Πώς το φαγητό και η μαγειρική μπορεί να είναι μέρος της θεραπείας;
  3. Ποιος είναι ρόλος του stress στην Υγεία και στην Ασθένεια?
  4. Πότε να ανησυχήσω για τον ύπνο μου; Συμβουλές για υγιεινή του ύπνου.
  5. Πώς μπορούν οι Υποστηρικτικές σχέσεις και η συμμετοχή σε ομάδες
    να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής και την υγεία μου;
  6. Κάπνισμα, αλκοόλ, οθόνες και άλλοι εθισμοί (καταναλωτισμός, φαγητό κ.λπ.).
    Πώς να μειώσω τη βλάβη από αυτές τις συνήθειες; Τι μπορεί να με βοηθήσει να σταματήσω οριστικά;
    Εφόσον σχεδιαστεί το πρόγραμμα ο ασθενής/ενδιαφερόμενος να βελτιώσει την υγεία του ενσωματώνει σιγά σιγά τις νέες συνήθειες στην καθημερινότητα και γίνεται η καλύτερη εκδοχή του εαυτού του.
    Φυσικά σε περίπτωση που διαπιστωθεί γενετική προδιάθεση, ο ασθενής παροτρύνεται παράλληλα να κάνει συστηματικά προσυμπτωματικό έλεγχο. Η πρόληψη μαζί με την έγκαιρη διάγνωση σώζουν ζωές και προσθέτουν χρόνια στη ζωή μας και ζωή στα χρόνια μας!

Ποιες είναι και πόσο επηρεάζουν, βάσει ερευνών, το προσδόκιμο της ζωής μας οι βασικές αρχές της υγιεινής διαβίωσης;

Ο υγιής τρόπος ζωής είναι η καλύτερη εκδίκηση για το γήρας!
Θα σας αναφέρω τα αποτελέσματα 2 μελετών που αποδεικνύουν ότι οι καλές συνήθειες ζωής παρατείνουν και το προσδόκιμο, αλλά και τα χρόνια που ζούμε χωρίς ασθένεια ή αναπηρία.
Στην πρώτη περίπτωση μελετήθηκαν οι συνήθειες 23.153 ατόμων που συμμετείχαν στη μελέτη EPIC και την Potsdam Nutrition Study. Όσοι συμμετέχοντες δεν είχαν καπνίσει ποτέ, είχαν Δείκτη Μάζας Σώματος κάτω από 30, έκαναν 3,5 ώρες την εβδομάδα κάποιου είδους φυσική δραστηριότητα και ακολουθούσαν ένα μοντέλο υγιεινής διατροφής με υψηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, έτρωγαν ψωμί ολικής άλεσης και κατανάλωναν μικρές μόνο ποσότητες κόκκινου κρέατος, είχαν :
78% μικρότερη πιθανότητα να εμφανίσουν οποιοδήποτε χρόνιο νόσημα και, συγκεκριμένα, 93% μικρότερη πιθανότητα για Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου B,
2,81% μικρότερη πιθανότητα για έμφραγμα μυοκαρδίου,
50% μικρότερη πιθανότητα για εγκεφαλικό επεισόδιο, και
36% μικρότερη πιθανότητα για καρκίνο!
Και αν αυτό δεν αρκεί να σας πείσω , έχω μία ακόμη μελέτη που αποδεικνύει ξεκάθαρα ότι αν ακολουθούμε κάποιες απλές αρχές υγιεινής διαβίωσης προσθέτουμε πολλά χρόνια στη ζωή μας:
Μία ομάδα σημαντικών Αμερικάνων επιστημόνων δημοσίευσε το 2018 στο περιοδικό Circulation τα αποτελέσματα από τη μελέτη δεδομένων τρόπου ζωής 78.865 ατόμων που συμμετείχαν στη Nurses’ Health Study (1980-2014) και 44.354 ατόμων από την Health Professionals Follow-up Study (1986-2014).
Συγκεκριμένα όσοι ασθενείς είχαν 5 στους 5 προστατευτικούς παράγοντες (1. Δεν είχαν καπνίσει ποτέ 2. Είχαν Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) μεταξύ 18,5-22,9 3. Κατανάλωναν μικρή ποσότητα αλκοόλ 4. Έκαναν κάποια φυσική δραστηριότητα για 30’ τουλάχιστον την ημέρα και 5. Ακολουθούσαν το ανώτερο 40% των υγιεινών διαιτητικών συνηθειών), εξασφάλιζαν στην ηλικία των 50 ετών επιπλέον προσδόκιμο 43,1 έτη οι γυναίκες και 37,6 έτη οι άντρες.

Άρα, ακολουθώντας τις υγιείς συνήθειες οι γυναίκες είχαν προσδόκιμο τα 93,1 έτη και οι άντρες τα 87,6 έτη! Όσοι δεν είχαν μια προστατευτική συνήθεια αναμενόταν να ζήσουν τουλάχιστον 12 χρονια λιγότερο και συγκεκριμένα 14,1 λιγότερα χρόνια οι γυναίκες και 12,1 λιγότερα χρόνια οι άντρες!

Υπάρχει στην Ελλάδα  μονάδα (ιδιωτική ή δημόσια) παροχής θεραπειών wellness, όπως σε άλλες προηγμένες χώρες; Ποιες ιατρικές ειδικότητες τις στελεχώνουν;

Medical Wellness με τον τρόπο που λειτουργούν αντίστοιχα κέντρα στο εξωτερικό, πχ τα Kur σε γερμανόφωνες χώρες, δεν υπάρχουν στην Ελλάδα ακόμη. 

Μείνετε όμως συντονισμένοι γιατί ετοιμάζουμε μία μικρή κλινική που θα παρέχει υπηρεσίες lifestyle medicine, εστιάζοντας στην αποκατάσταση της υγείας με βάση την ολιστική προσέγγιση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. 

Δεν ξέρω αν το γνωρίζετε αλλά ήδη από το 1948 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ορίσει την Υγεία όχι ως την έλλειψη ασθένειας ή αναπηρίας, αλλά ως την πλήρη σωματική, ψυχική και κοινωνική ευεξία! Αν δεν είναι αυτό wellness που οδηγεί στο wellbeing, τότε τι είναι; Σε λίγο καιρό θα μπορώ να σας δώσω περισσότερες λεπτομέρειες.

Είστε υποψήφια διδακτορικού στο ΕΚΠΑ. Μιλήστε μας παρακαλώ για την έρευνα σας και  αντικείμενο του διδακτορικού σας. 

Όταν γύρισα από τη Γερμανία ήμουν λίγο πριν το τέλος της διδακτορικής μου διατριβής στο φημισμένο νοσοκομείο Charite του Βερολίνου. Όταν γέννησα το Γιάννη, τέθηκε το ερώτημα θηλασμός, ή  ταξίδι μία φορά την εβδομάδα για τις εξετάσεις των ασθενών που συμμετείχαν στην έρευνά μου. Και φυσικά επέλεξα το πρώτο! Δεν το μετάνιωσα ποτέ!

Επειδή όμως πάντα ήθελα να ολοκληρώσω τη διατριβή μου, ξεκίνησα μία πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη με την καθοδήγηση του Καθηγητή Παθολογίας Αλέξανδρου Κόκκινου και τη συμπαράσταση του Καθηγητή Φυσιολογίας της Άσκησης Αναστασίου Φιλίππου. Οι συμμετέχουσες είναι υπέρβαρες ή παχύσαρκες γυναίκες και συγκρίνουμε μια παρέμβαση Lifestyle Medicine που εστιάζει μέσω συνεδριών coaching και στους 6 πυλώνες (άσκηση, διατροφή, ψυχική υγεία , ύπνος, υποστηρικτικές σχέσεις, διακοπή καπνίσματος και αλκοόλ) με την κλασική μέθοδο που ακολουθούμε στο Ιατρειο Παχυσαρκίας του Λαϊκού Νοσοκομείου. Στις μισές ασθενείς προσθέτουμε άσκηση υπό παρακολούθηση.

Και μια κλασική προσωπική και, φοβάμαι, «γυναικεία» ερώτηση: Είστε ενεργή επιστήμων, ολοκληρώνετε το διδακτορικό σας, σύζυγος,  μητέρα ενός 6-χρονου παιδιού: Πώς, πού χωράνε όλοι αυτοί οι ρόλοι  στην καθημερινότητα σας;

Δε χωράνε πάντα! Τουλάχιστον όχι κάθε μέρα… Υπάρχουν μέρες που νιώθω επαρκής μητέρα, άλλες που νιώθω ευχαριστημένη με όσα έδωσα στους ασθενείς μου, άλλες που νιώθω καλή επιστήμονας, καλή ομιλήτρια, καλή δασκάλα στους ασθενείς που παρακολουθούν τα σεμινάριά μου, άλλες μέρες νιώθω υποστηρικτική σύζυγος. Μέχρι τώρα δε μου έχει συμβεί να τα νιώσω όλα σε μία μέρα, γιατί δε γίνεται! Όσο μεγαλώνω βέβαια χαμηλώνω τον πήχη των υψηλών προσδοκιών που είχα πάντα  για τον εαυτό μου, γιατί δε μου αρέσει να περνάω από κάτω. 
Και έχω πλέον κατανοήσει ότι δεν είναι καθόλου υγιές αυτό το πρότυπο της multitasking γυναίκας -μητέρας- συζύγου- εργαζόμενης, που για να φαίνεται τέλεια σε όλα αμελεί τελικά τις δικές της ανάγκες. 

Κυρία Καλαΐτζή, σας ευχαριστώ θερμά. Χαίρομαι ιδιαίτερα που οι αναγνώστες και followers του Just a number, θα διαβάζουν τακτικά σχετικά θέματα σε αυτή την ενότητα, με την υπογραφή σας!

*Βιογραφικό: Καλλιόπη (Πόπη) Καλαϊτζή- Ιατρός Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης.
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη,φοίτησε με ολική υποτροφία στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ανατόλια και στη συνέχεια σπούδασε Ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Εργάστηκε σε κλινική Αποκατάστασης στη Δρέσδη  της Γερμανιας και κατόπιν έγινε δεκτή στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Charité του Βερολίνου, στο οποίο εργάστηκε τόσο ως κλινική γιατρός, όσο και ως  διδακτικό προσωπικό σε φοιτητές Ιατρικής. Στη συνέχεια ολοκλήρωσε την ειδικότητα της στην Ελλάδα στο Ασκληπιειο Βούλας. 
Είναι επιστημονικά υπεύθυνη του πρώτου στην Ελλάδα Ιατρείου Ιατρικής του Τρόπου Ζωής (στην Ευρωκλινική.).
Παράλληλα είναι Ακαδημαϊκή Υπότροφος στην Β’ΠΠΚ της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, στο Αττικό Νοσοκομείο ως υπευθυνη του Ιατρείου Υποστηρικτικής Ιατρικής για γυναίκες με καρκίνο του Στήθους. 
Εργάζεται και ως ιδιώτης Ιατρός.
Είναι υποψήφια Διδάκτορας του ΕΚΠΑ με αντικείμενο την ανάπτυξη ενός πρωτοκόλλου αντιμετώπισης της παχυσαρκίας μέσω της  Ιατρικής του Τρόπου Ζωής και της θεραπευτικής άσκησης. 
Είναι κάτοχος του Μεταπτυχιακού προγράμματος “Διεθνής Ιατρική -Διαχείριση Κρίσεων Υγείας” του Εθνικού Καποδιστριακού Παν. Αθηνών με τίτλο Διπλωματικής «Η ανταπόκριση του Προσωπικού Υγείας σε περίπτωση Επιδημίας».
Είναι Certified στην Culinary Medicine (πανεπιστήμιο Harvard/Spaulding Rehabilitation Center) και στην Lifestyle Medicine (από την European Organization of Lifestyle Medicine). Κατέχει πιστοποίηση 6μηνης εκπαίδευσης στην παρακινητική συνέντευξη (motivational interviewing) από το Πανεπιστήμιο Umass. 
Έχει ολοκληρώσει 2 έτη εκπαίδευσης στον Ιατρικό Βελονισμό και έχει παρακολουθήσει τα μετεκπαιδευτικα μαθήματα της Ελληνικής Εταιρίας Αλγολογίας. 
Παράλληλα με το επιστημονικό ενδιαφέρον της για τη Φυσική Ιατρική και την Αποκατάσταση και την Lifestyle Medicine, δραστηριοποιείται σε δράσεις ανθρωπιστικής Ιατρικής. Για το σκοπό αυτό εχει ταξιδέψει στην Αφρική, ενώ παρείχε ιατρική βοήθεια σε καταυλισμό προσφύγων  στη Γερμανία.
Είναι Πρόεδρος του Συλλόγου φίλων της Μαιευτικής & Γυναικολογικής Κλινικής του Αρεταίειου Νοσοκομείου, και με δική της Πρωτοβουλία ο Σύλλογος έχει δημιουργήσει το πρωτο Pampering Room για γυναικες με γυναικολογικό καρκίνο, στις οποίες προσφέρεται ολιστική υποστήριξη 
Είναι επίσης μέλος του ΔΣ του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας και του Hellenic Initiative Against Alzheimer’s και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας.  
-Εχει υπάρξει η νεότερη Νομαρχιακή Σύμβουλος που έχει εκλεγεί ποτέ στην Ελλάδα και στη συνέχεια εκλέχτηκε στα 27 της, η νεότερη Έπαρχος της χώρας και η μόνη γυναίκα στο Επαρχείο Λαγκαδά.
-Έχει επιλεγεί ως European Young Leader στην τάξη 2015-2016. 
-Το 2010 εκπροσώπησε την Ελλάδα στο πρόγραμμα Marshall Memorial Fellowship , ενώ το 2013 συμμετείχε καλεσμένη του US Department of State στο  International Visitors Leadership Program με τίτλο :American Youth: Inspiring Leadership and Civic Participation.  
-Είναι ιδρυτικό μέλος της Πρωτοβουλίας BrainGain και μέλος του ΔΣ των Ελληνικών Ριζών,του σωματείου που    ασχολείται μεταξύ άλλων με την αναστροφή του Brain drain. 

NEWSLETTER

Πρωτογενή άρθρα και καινούργιο περιεχόμενο στο email σας κάθε 15 ημέρες

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

Ακολουθήστε το κανάλι μας στο Youtube εδώ

JUST A NUMBER

Εγγραφείτε στο Newsletter μας

Τα πιο ενδιαφέροντα άρθρα στο email σας, κάθε 15 ημέρες!

JUST A NUMBER

Εγραφείτε στο Newsletter μας